Bài viết chọn lọc những nét nổi bật trong quan hệ Việt - Mỹ hai mươi năm qua, đặc biệt chú ý đến nguyên nhân và động lực thúc đẩy sự chuyển biến trong quan hệ giữa hai nước về lĩnh vực an ninh - quốc phòng, sự nhận thức đầy đủ hơn về tương đồng lợi ích chiến lược giữa hai dân tộc trong điều kiện quốc tế thay đổi phức tạp. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 19, SOÁ X4-2016 Quan hệ Việt - Mỹ: từ bình thường hóa đến đối tác toàn diện – một cách nhìn Nguyễn Ngọc Dung Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM TÓM TẮT: Trong 20 năm qua, kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Mỹ đã không ngừng tăng cường và mở rộng, dựa trên những song trùng về lợi ích quốc gia và mang tính chiến lược lâu dài. Bên cạnh những thành tựu to lớn về hợp tác kinh tế thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, giải quyết hậu quả chiến tranh, thì hợp tác an ninh - quốc phòng giữa hai nước trong những năm qua đạt được nhiều tiến bộ. Bài viết chọn lọc những nét nổi bật trong quan hệ Việt - Mỹ hai mươi năm qua, đặc biệt chú ý đến nguyên nhân và động lực thúc đẩy sự chuyển biến trong quan hệ giữa hai nước về lĩnh vực an ninh - quốc phòng, sự nhận thức đầy đủ hơn về tương đồng lợi ích chiến lược giữa hai dân tộc trong điều kiện quốc tế thay đổi phức tạp. Từ khóa: quan hệ Việt - Mỹ, bình thường hóa quan hệ ngoại giao, hợp tác quân sự, vấn đề Biển Đông, POW/MIA Dẫn nhập Sự chấm dứt chiến tranh Lạnh đã tạo ra khuôn khổ mới cho quan hệ quốc tế song phương và đa phương, trong đó có quan hệ Việt - Mỹ. Từ nhu cầu bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước, tháng 4 năm 1991, phía Mỹ đưa ra Bản lộ trình (Roadmap) bốn giai đoạn để hai bên thực hiện. Nội dung của bản lộ trình này gắn liền với việc giải quyết “vấn đề Campuchia” và POW/MIA (prisoner of war/missing in action) cũng như từng bước Mỹ nới lỏng việc bao vây cấm vận Việt Nam1. Tuy nhiên, đã đến lúc chính sách cấm vận Việt Nam của Mỹ trở nên lỗi thời bởi sức ép của quốc tế cũng như của giới kinh doanh trong nước muốn làm ăn với Việt Nam; đặc biệt, khi Nhật Bản – một đồng minh thân cận của Mỹ đã đơn phương nối lại viện trợ cho Robert G. Sutter, Quan hệ Việt – Mỹ: cuộc thảo luận về bình thường hóa ( trong t/c Dịch vụ nghiên cứu ngày 12/5/1992 của Quốc hội Mỹ. Tài liệu tham .
