Vàng lá là một trong những hiện vật rất đặc biệt của văn hóa Óc Eo bởi số lượng tìm thấy khá nhiều và rải đều khắp các di tích của miền nam bộ. Chức năng của các hiện vật này đều nghiêng về ý nghĩa tôn giáo, chúng được chôn dưới nền các đền đài khi lập trụ giới cho các đền chùa. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 19, SOÁ X4-2016 Hình tượng hoa sen trong nghệ thuật kim hoàn của văn hóa Óc Eo Phạm Thị Ngọc Thảo Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM TÓM TẮT: Vàng lá là một trong những hiện vật rất đặc biệt của văn hóa Óc Eo bởi số lượng tìm thấy khá nhiều và rải đều khắp các di tích của miền nam bộ. Chức năng của các hiện vật này đều nghiêng về ý nghĩa tôn giáo, chúng được chôn dưới nền các đền đài khi lập trụ giới cho các đền chùa. Những vật báu này do một hay nhiều tín đồ khi xây dựng các kiến trúc tôn giáo đã đóng góp vào với quan niệm những vật này sẽ được giữ lại bên các thần linh vĩnh viễn, và họ sẽ được phù hộ tương xứng với tấm lòng thành kính bằng vật phẩm cúng dường của họ. Kỹ thuật làm vàng lá của Óc Eo được tiếp thu từ các nền văn hóa lân cận khác như Ấn Độ hoặc Java. Hoa sen là biểu tượng thường thấy trong các hiện vật này vì nó được cho là loài Hoa Thánh, có đủ các tố chất để được tôn thờ trong tôn giáo. Việc tìm thấy rất nhiều các hiện vật quí kim nói chung và vàng lá có biểu tượng hoa sen nói riêng đã là một trong những minh chứng hùng hồn rằng ở Nam Bộ đã từng tồn tại một vương quốc Phù Nam hùng mạnh. Từ khoá: vàng lá , văn hóa Óc Eo, hoa sen, tôn giáo, biểu tượng, vương quốc Phù Nam Sen (tên khoa học “Nelumbo nucifera; Nelumbium speciosum”)1 còn gọi trong các thư tịch Phật giáo và văn học Việt là “Hà Hoa” (荷花), “Liên Hoa” (蓮花), “Hạm Đạm” (菡萏), “Phù Cừ” (芙蕖), “Thủy Chi” (水芝). Loài hoa này ngay từ Cổ đại - bên loài hoa súng cùng họ gọi là “hoa sen xanh linh thiêng sông Nin” (Nymphaea caerulea) được cư dân Ai Cập sùng kính sử dụng trong các nghi thức tế lễ và khắc họa hình ảnh trên các kiến trúc linh thiêng. Đây cũng là loài hoa phổ biến các vùng khác như Assyria, Ba Tư, Ấn Độ, Trung Quốc và có thể là loài bản địa ở khu vực Đông Dương . Sen từ lâu đã là Quốc hoa Ấn Độ – nơi những thư tịch lớn xem như biểu tượng thăng hoa tinh thần và trong nhiều hình vẽ về Madala, sen giống như
