Trong đời sống văn hoá hiện nay, bên cạnh định chế chính thức (định chế cùa nhà nước) vẫn còn những ảnh hưởng và chi phối nhất định của các định chế truyền thống phi chính thức, những định chế gắn liền với một cộng đồng. Khai thác một cách có hiệu quả các định chế truyền thống phi chính thức góp phần lành mạnh hóa đời sống văn hoá trong bối cảnh hiện nay là điều rất cần thiết. Bài viết của chúng tôi trình bày về vai trò của các định chế (nstitution) văn hoá truyền thống phi chính thức trong đời sống văn hoá hiện nay. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 20, SOÁ X2-2017 Các định chế truyền thống phi chính thức trong đời sống hiện nay Ngô Văn Lệ Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM Ngày nhận bài: 06/12/2016 Ngày chấp nhận đăng bài: 13/3/2017 TÓM TẮT: Văn hoá là sự sáng tạo của một tộc người. Trong bối cảnh hiện nay, khi Việt Nam đang trên con đường hội nhập và phát triển, thì việc nghiên cứu văn hoá không chỉ giúp cho người đọc thấy được sự kế thừa và sáng tạo trong suốt chiều dài lịch sử, mà còn thấy được sức mạnh của văn hoá cho sự phát triển hôm nay. Bởi “Tất cả mọi sự phát triển xã hội phải gắn với việc kế thừa và phát huy văn hoá truyền thống và bản sắc dân tộc. Phát triển tách khỏi cội nguồn thì nhất định lâm vào nguy cơ tha hoá. Đi vào kinh tế thị trường, hiện đại hoá đất nước mà xa rời những giá trị truyền thống sẽ làm mất bản sắc dân tộc, đánh mất bản thân mình, trở thành cái bóng của người khác”(Đỗ Mười). Trong đời sống văn hoá hiện nay, bên cạnh định chế chính thức (định chế cùa nhà nước) vẫn còn những ảnh hưởng và chi phối nhất định của các định chế truyền thống phi chính thức, những định chế gắn liền với một cộng đồng. Khai thác một cách có hiệu quả các định chế truyền thống phi chính thức góp phần lành mạnh hóa đời sống văn hoá trong bối cảnh hiện nay là điều rất cần thiết. Bài viết của chúng tôi trình bày về vai trò của các định chế (nstitution) văn hoá truyền thống phi chính thức trong đời sống văn hoá hiện nay. Từ khóa: định chế, định chế phi chính thức, định chế chính thức, xã hội truyền thống 1. Dẫn nhập Trong những năm gần đây, khi nghiên cứu về các xã hội truyền thống, các nhà nghiên cứu thường sử dụng các khái niệm như “quan phương” và “phi quan phương” hay “các định chế chính thức” và “các định chế phi chính thức”để phân biệt hệ thống tổ chức (nhà nước) cũng như định chế (luật pháp) của các tộc người trong xã hội hiện đại và xã hội truyền thống. Sở dĩ các nhà nghiên cứu các xã hội truyền thống thường sử dụng các khái niệm này là vì .
