Trong giao tiếp, xưng hô luôn có vai trò quan trọng trong việc thể hiện mối quan hệ giữa những người trực tiếp tham gia và cả những người vắng mặt trong giao tiếp. Do vậy cách xưng hô và từ ngữ xưng hô luôn là vấn đề nghiên cứu lí thú. Bài viết này giới thiệu tới bạn các nhóm từ xưng hô trong giao tiếp của người Nùng An xã Phúc Sen, huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng. | ng«n ng÷ & ®êi sèng 36 sè 6 (200)-2012 Ng«n ng÷ vµ v¨n ho¸ c¸c d©n téc thiÓu sè Mét vµi nhãm tõ x−ng h« trong giao tiÕp cña ng−êi nïng an x· phóc sen – huyÖn qu¶ng uyªn – tØnh cao b»ng Some vocative phrases communication communication of Nung An people in Phuc Sen village, Quang Uyen district, Cao Bang Bang province ThS NguyÔn thÞ thu h−¬ng vµ nhãm sinh viªn v¨n k8 (§HKH, §¹i häc Th¸I Nguyªn) Abstract Vocative words and vocative in communication are always an interesting issue problem of linguistics. There are many researches of vocative but they mainly focus on Vietnamese. Surveying the vocative ways and vocative word in communication of Nung An people in Phuc Sen, Quang Uyen district, Cao Bang province the author finds out some main features of the culture and the language to make some contribution to this new area of research. 1. Trong giao tiếp, xưng hô luôn có vai trò quan trọng trong việc thể hiện mối quan hệ giữa những người trực tiếp tham gia và cả những người vắng mặt trong giao tiếp. Do vậy cách xưng hô và từ ngữ xưng hô luôn là vấn đề nghiên cứu lí thú. Các nghiên cứu về xưng hô tương đối nhiều nhưng chủ yếu tập trung vào đối tượng là người Việt. Có thể kể ra một số công trình như: “Vẻ đẹp của đại từ xưng hô tiếng Việt” – Nguyễn Thị Tâm; “Đại từ chỉ ngôi tiếng Việt” – Lê Đình Tư; Tiếng xưng hô trong gia đình Việt Nam” – Vũ Hạnh; “Xưng hô trong gia đình Việt Nam” – Nguyễn Đăng Trúc Vấn đề xưng hô trong giao tiếp của người dân tộc thiểu số lại ít được quan tâm. Tìm hiểu về cách xưng hô trong giao tiếp của người Nùng An xã Phúc Sen, huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng hi vọng góp thêm một tiếng nói riêng vào dòng nghiên cứu này. Ở bài này, chúng tôi chỉ đi vào một vài nhóm từ chính, như nhóm Đại từ xưng gọi và nhóm Danh từ thân tộc. Khái niệm xưng hô và từ ngữ xưng hô có khá nhiều ý kiến khác nhau. Dựa trên các quan điểm của các nhà nghiên cứu Đức Nguyễn, Vũ Tiến Dũng, Nguyễn Thị Ly Kha, Nguyễn Thị Trung Thành , chúng tôi khái quát như sau: - Xưng là “tự
