Mâu thuẫn là yếu tố không thể thiếu để tạo nên hành động kịch. Từ những mâu thuẫn lịch sử, xã hội, nhà viết kịch dựng nên một “cốt truyện” trong đó có các nhân vật kịch, hành động kịch phát triển theo những tuyến xung đột khác nhau và dẫn tới kịch tính. Việc giải quyết mâu thuẫn trong kịch diễn ra theo các hồi, cảnh, hành động trước thúc đẩy hành động sau đòi hỏi phải giải quyết mâu thuẫn kịch. | VĂN MẪU LỚP 11 CÁC XUNG ĐỘT KỊCH TRONG ĐOẠN TRÍCH VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI BÀI MẪU SỐ 1: 1. HS xác định đúng thể loại bài viết: nghị luận văn học. 2. Nội dung: Đề bài này yêu cầu HS có những hiểu biết khái quát về tác phẩm kịch Vũ Như Tô nói chung và đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài nói riêng. Để làm bài viết này, HS cần nắm rõ những nội dung sau: a. Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động khốn khổ lầm than với hôn quân bạo chúa và phe cánh của chúng sống xa hoa trụy lạc. - Mâu thuẫn này trở nen căng thẳng khi Vũ Như Tô xây dựng Cửu Trùng Đài. Triều đình ra lệnh tăng sưu thuế, bắt thêm thợ giỏi, tróc nã, hành hạ những người chống đối. Thợ làm việc cần lực mà vẫn bị đói khát, bị ăn chặn. Dân căm phẫn vua làm cho dân cùng nước kiệt; thợ oán Vũ Như Tô vì nhiều người chết bởi tai nạn, vì ôn cho chém đầu những kẻ bỏ trốn. - Tình hình đất nước đã tạo cơ hội thuận lợi cho các phe cánh nổi lên làm loạn. Lợi dụng tình hình rối ren và những mâu thuẫn ấy, Trịnh Duy Sản “Kẻ cầm đầu phe cách đối nghịch trong triều” đã dấy binh nổi loạn, lôi kéo thợ thuyền làm phản. - Kết quả của mâu thuẫn này là: Lê Trương Dực bị giết, hoàng hậu nhảy vào lựa, Đam Thiềm, Kim Phượng và các cung nữ bị bắt bớ, bị nhục mạ, Vũ Như Tô bị đem ra pháp trường, Cửu Trùng Đài – hiện thân cho sự ăn chơi sa đọa của Lê Trương Dực, khát vọng nghệ thuật của Vũ Như Tô bị đốt thành tro. b. Mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần túy của muôn đời và lợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dân. - Nguyên nhân sâu xa của mâu thuẫn này: Người nghệ sĩ thiên tài đầy hoài bão và tâm huyết cũng không thể thi thố tài năng của mình để đem lại cái đẹp cho đời, niềm tự hào cho dân tộc trong một chế độ thối nát, trong một đất nước mà nhân dân còn phải sống triền miên trong đói khổ, lầm than. - Vũ Như Tô là một kiến trúc sư thiên tài, có khả năng “tranh tinh xảo với hóa công”. Hoàn cảnh đất nước không tạo điều kiện cho Vũ Như Tô thể hiện tài năng, thực hiện những sáng tạo vĩ đại và chân chín. Không còn lựa chọn nào khác, .
