Đào H‟Mông là giống đào bản địa của khu vực Tây Bắc có một số đặc điểm quý: quả to, hương vị ngon, sức chống chịu cao. Tuy nhiên số lượng cây đang giảm xuống và đang có nguy cơ mất nguồn gen quý. Để duy trì bảo tồn và phát triển nguồn gen cây đào H'Mông, trong năm 2012- 2013 nhóm nghiên cứu đã tiến hành điều tra, khảo sát và đã chọn được 12 cây đào ưu tú có năng suất chất lượng cao hơn so với các cây khác. | Vũ Phong Lâm và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 118(04): 33 - 40 TUYỂN CHỌN CÂY ƢU TÖ GIỐNG ĐÀO H’MÔNG TẠI KHU VỰC ĐÈO PHA ĐIN THUỘC 2 TỈNH SƠN LA VÀ ĐIỆN BIÊN Vũ Phong Lâm1, Trần Thế Mạnh1, Ngô Xuân Bình2* 1 Trường Đại học Tây Bắc, 2Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Đào H‟Mông là giống đào bản địa của khu vực Tây Bắc có một số đặc điểm quý: quả to, hƣơng vị ngon, sức chống chịu cao. Tuy nhiên số lƣợng cây đang giảm xuống và đang có nguy cơ mất nguồn gen quý. Để duy trì bảo tồn và phát triển nguồn gen cây đào H'Mông, trong năm 20122013 nhóm nghiên cứu đã tiến hành điều tra, khảo sát và đã chọn đƣợc 12 cây đào ƣu tú có năng suất chất lƣợng cao hơn so với các cây khác, có trọng lƣợng quả trung bình đạt từ 62,33g 96,47g/quả, tƣơng đƣơng 10,37-16,04 quả/kg, tỷ lệ phần ăn đƣợc đạt từ 90,07%- 93,39%, độ brix dao động từ 11,3-14,0%. Các cây ƣu tú đƣợc sử dụng để nhân giống ghép cải tạo nhằm phục hồi và phát triển cây đào H'Mông tại hai tỉnh Điện Biên và Sơn La nêu trên. Từ khóa: cây đào H'Mông, tuyển chọn, sinh trưởng, năng suất, chất lượng. ĐẶT VẤN ĐỀ * Phát triển cây ăn quả nhất là cây ăn quả ôn đới là một định hƣớng và mục tiêu quan trọng trong phát triển sản phẩm nông nghiệp hàng hóa khu vực phía Bắc. Lợi thế của các tỉnh miền núi phía Bắc trong đó có tỉnh Sơn La và Điện Biên là tiềm năng đất đai rộng lớn, khí hậu đa dạng, đặc biệt có các tiểu vùng khí hậu rất thích hợp cho phát triển cây ăn quả ôn đới (đào, mận, hồng, lê) nhƣ: Mộc Châu, Thuận Châu (Sơn La), Tuần Giáo (Điện Biên). Cây đào (Prunus persica) là cây ăn quả ôn đới, đƣợc trồng lâu đời ở Việt Nam, là cây ăn quả có giá trị dinh dƣỡng và giá trị hàng hóa cao. Trên thế giới, cây đào đƣợc trồng nhiều ở Trung Quốc, Ý, Mỹ, Úc thuộc 3 nhóm chính là Nectarines, Freestone peaches và Clingstone peaches. Các nhà nghiên cứu cũng đã xác định đƣợc điều kiện sinh thái phù hợp với cây ôn đới nói chung và cây đào nói riêng đó là những vùng có số giờ lạnh trung bình khoảng 500-900 giờ dƣới 5-7oC .