Bài báo trình bày phương pháp giải bài toán ổn định tĩnh của tấm có cơ tính biến thiên (FGM) chịu tác dụng của tải trọng trong mặt phẳng trung bình bằng phương pháp phần tử hữu hạn để xác định tải tới hạn. Trên cơ sở thuật toán thực hiện khảo sát một số yếu tố ảnh hưởng đến lực tới hạn. Kết quả bài báo là cơ sở để tham khảo cho quá trình thiết kế, tính toán các kết cấu có cơ tính biến thiên. | Lê Thúc Định và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 135(05): 207 - 211 PHÂN TÍCH ỔN ĐỊNH TĨNH CỦA TẤM CÓ CƠ TÍNH BIẾN THIÊN Lê Thúc Định1*, Vũ Quốc Trụ1, Trần Thị Hương2 1 Học viện Kỹ thuật Quân sự, Trường CĐKT Lý Tự Trọng 2 TÓM TẮT Bài báo trình bày phương pháp giải bài toán ổn định tĩnh của tấm có cơ tính biến thiên (FGM) chịu tác dụng của tải trọng trong mặt phẳng trung bình bằng phương pháp phần tử hữu hạn để xác định tải tới hạn. Trên cơ sở thuật toán thực hiện khảo sát một số yếu tố ảnh hưởng đến lực tới hạn. Kết quả bài báo là cơ sở để tham khảo cho quá trình thiết kế, tính toán các kết cấu có cơ tính biến thiên. Từ khóa: ổn định, tấm, vật liệu có cơ tính biến thiên, gốm, kim loại, lực tới hạn ĐẶT VẤN ĐỀ* Vật liệu có cơ tính biến thiên (Functionally Graded Materials - FGM) với những ưu điểm vượt trội so với vật liệu composite thông thường nên ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như: hàng không - vũ trụ, lò phản ứng hạt nhân, công nghiệp quốc phòng, Vì vậy, nghiên cứu đáp ứng các kết cấu FGM (đặc biệt là các kết cấu dạng tấm, vỏ) là vấn đề cấp thiết và có ý nghĩa thực tiễn. NỘI DUNG Vật liệu có cơ tính biến thiên Vật liệu có cơ tính biến thiên có nhiều loại, song trong thực tế thường được sử dụng nhiều là loại hai thành phần, nó là hỗn hợp của gốm (ceramic) và kim loại (metal) (Hình 1). Trong đó, tỷ lệ thể tích của các thành phần vật liệu biến đổi theo chiều dày kết cấu và là hàm lũy thừa của biến chiều dày z [1], [2], [3]: đun đàn hồi, khối lượng riêng, hệ số giãn nở nhiệt, hệ số dẫn nhiệt) của vật liệu FGM, gốm và kim loại tương ứng. z Bề mặt giàu gốm h/2 0 x -h/2 Bề mặt giàu kim loại Hình 1. Mô hình kết cấu làm từ vật liệu FGM Mô hình bài toán và các giả thiết Xét tấm vật liệu có cơ tính biến thiên dạng hình chữ nhật: chiều dài a, chiều rộng b, chiều dày h, chịu tác dụng của tải trọng tĩnh trong mặt phẳng trung bình (Hình 2). Kết cấu được xét là tấm mỏng đàn hồi. Bỏ qua biến dạng cắt ngang xz yz 0 . k z 1 Vc .
