Tư tưởng về dân của Nguyễn Trãi là sự hội tụ những giá trị tinh hoa, đạo lý của dân tộc, của thời đại và của một trí tuệ tài ba với trái tim luôn đập cùng nhịp đập của những người dân đau khổ. Bài viết đã phân tích một số nội dung chủ yếu trong tư tưởng về dân của Nguyễn Trãi như khái niệm về dân, vai trò của dân và tư tưởng an dân. Qua đó, cho thấy trong Tư tưởng về dân của Nguyễn Trãi mang đậm tính chất nhân văn, tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc. | Trương Thị Thảo Nguyên Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 109(09): 9 - 13 TƯ TƯỞNG VỀ DÂN CỦA NGUYỄN TRÃI Trương Thị Thảo Nguyên Trường Đại học Khoa học - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Tư tưởng về dân của Nguyễn Trãi là sự hội tụ những giá trị tinh hoa, đạo lý của dân tộc, của thời đại và của một trí tuệ tài ba với trái tim luôn đập cùng nhịp đập của những người dân đau khổ. Bài viết đã phân tích một số nội dung chủ yếu trong tư tưởng về dân của Nguyễn Trãi như khái niệm về dân, vai trò của dân và tư tưởng an dân. Qua đó, cho thấy trong Tư tưởng về dân của Nguyễn Trãi mang đậm tính chất nhân văn, tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc. Từ khoá: Tư tưởng về dân, nhân dân, vai trò của dân, sức mạnh của dân, xã hội Nguyễn Trãi (1380 – 1442) là nhà văn hóa lớn, nhà tư tưởng lớn, một vị anh hùng dân tộc, là người “khai quốc công thần của Hậu Lê. Ông đã từng đỗ Thái học sinh (năm 1400), từng làm quan dưới triều Hồ (1400 – 1407), đã từng cùng với Lê Lợi lãnh đạo nhân dân ta chống giặc Minh xâm lược.* Chứng kiến tận mắt những “o bế” của nhà Hồ trong thời gian ông làm quan dưới triều đại này, đặc biệt trong nhiều năm phải sống một cuộc sống nghèo khổ ở quê nhà nơi thôn dã cùng với người cha, cùng với những người nông dân nghèo khổ, những người lao động đã làm cho ông gần gũi với họ, đã giúp cho ông nhận thức rõ hơn và thông cảm hơn cuộc sống khổ cực của người nông dân, người dân dưới chế độ phong kiến, bởi vậy ông càng trân trọng họ. Tư tưởng về dân (TTVD) của ông được hình thành chủ yếu từ chính hiện thực cuộc sống mà ông và người dân đã trải qua. Và không chỉ thế, TTVD của ông nói chung, về vai trò của dân, sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết toàn dân, của ông còn chủ yếu được hình thành từ tháng ngày ông cùng với Lê Lợi lãnh đạo nhân dân chống giặc Minh xâm lược, cùng với nghĩa quân Lam Sơn, với nhân dân “nếm mật nằm gai” chống giặc. Trong nội dung tư tưởng của Nguyễn Trãi về dân cho thấy, với dân, ông luôn có cái nhìn thân thiện, gần gũi và với một tình cảm, một .
