Tín ngưỡng là một hình thức văn hóa đặc trưng của con người; ra đời cùng với quá trình tồn tại và phát triển của nhân loại. Đối với người Sán Dìu ở huyện Đồng Hỷ, một địa phương nằm ở khu vực Trung du miền núi phía Bắc, hoạt động kinh tế chủ yếu là nông nghiệp với điều kiện sản xuất còn nhiều hạn chế, điều kiện tự nhiên khó khăn. | Mai Thị Hồng Vĩnh Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 105(05): 75 - 79 TÍN NGƯỠNG LIÊN QUAN ĐẾN NÔNG NGHIỆP CỦA NGƯỜI SÁN DÌU Ở HUYỆN ĐỒNG HỶ, TỈNH THÁI NGUYÊN Mai Thị Hồng Vĩnh* Trường Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Tín ngưỡng là một hình thức văn hóa đặc trưng của con người; ra đời cùng với quá trình tồn tại và phát triển của nhân loại. Đối với người Sán Dìu ở huyện Đồng Hỷ, một địa phương nằm ở khu vực Trung du miền núi phía Bắc, hoạt động kinh tế chủ yếu là nông nghiệp với điều kiện sản xuất còn nhiều hạn chế, điều kiện tự nhiên khó khăn. Do đó, tôn giáo tín ngưỡng, đặc biệt tín ngưỡng liên quan đến sản xuất nông nghiệp chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống tộc người. Các hoạt động tín ngưỡng liên quan đến sản xuất nông nghiệp là một nhân tố quan trọng cấu thành nên đời sống tinh thần của cộng đồng dân tộc Sán Dìu. Từ khóa: tôn giáo tín ngưỡng, văn hóa tinh thần, tín ngưỡng nông nghiệp, Đồng Hỷ. VÀI NÉT VỀ NGƯỜI SÁN DÌU * Người Sán Dìu sang Việt Nam từ khoảng cuối đời Minh, đầu đời Thanh, vào thế kỷ XVII thành từng đợt, từng nhóm. Lê Quý Đôn trong Kiến văn tiểu lục đã nhắc đến cư dân này dưới tên gọi là Sơn Man, phổ biến với tên gọi là Trại Đất, Mán Quần Cộc. Họ cư trú ở vùng chân núi và vùng đồi suốt một dải ở miền trung du Bắc Bộ, rải rác từ Hà Cối, Tiên Yên, Móng Cái, Đầm Hà, Đồng Triều (Quảng Ninh), từ đó một nhóm tách ra ở Chí Linh (Hải Dương), đại bộ phận nay ở Lục Ngạn, Lục Nam, Lạng Giang (Bắc Giang), qua Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Yên lên đến Tuyên Quang. Họ sống xen kẽ với các cư dân trong vùng kề cạnh người Kinh, nên ở họ có hiện tượng đa ngữ, đa văn hóa. Ở tỉnh Thái Nguyên, người Sán Dìu cư trú tập trung đông nhất là huyện Đồng Hỷ người Sán Dìu ở Đồng Hỷ có người chiếm hơn 15% dân số toàn huyện ( người). Người Sán Dìu ở Việt Nam nói chung và huyện Đồng Hỷ nói riêng, là những cư dân làm nghề nông trồng lúa nước ở vùng nhiệt đới gió mùa. Ngay từ thời xa xưa, con người ở đây cũng như nhiều tộc người khác chịu ảnh hưởng của .
