Hạt khô của các giống đậu tương DT83, DT74 và M103 được xử lý bằng tia gamma với các liều 100Gy, 150Gy, 170Gy và 200Gy, sau đó được trồng và theo dõi từ các thế hệ M1 cho thế hệ M3. Tia gamma đã ức chế sự sinh trưởng, phát triển của cây và tạo ra các sai hình nhiễm sắc thể trong quá trình phân chia tế bào. Tia Gamma gây ra nhiều biến dị và đột biến của các tính trạng ở đậu tương. Các biến dị và các đột biến đó di truyền khác nhau ở các thế hệ sau. | Trần Đình Đông Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 85(09)/1: 47 - 51 ẢNH HƢỞNG CỦA TIA GAMMA ĐẾN SỰ XUẤT HIỆN CÁC BIẾN DỊ VÀ ĐỘT BIẾN Ở ĐẬU TƢƠNG Trần Đình Đông* Trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội TÓM TẮT Hạt khô của các giống đậu tƣơng DT83, DT74 và M103 đƣợc xử lý bằng tia gamma với các liều 100Gy, 150Gy, 170Gy và 200Gy, sau đó đƣợc trồng và theo dõi từ các thế hệ M1 cho thế hệ M3. Tia gamma đã ức chế sự sinh trƣởng, phát triển của cây và tạo ra các sai hình nhiễm sắc thể trong quá trình phân chia tế bào. Tia Gamma gây ra nhiều biến dị và đột biến của các tính trạng ở đậu tƣơng. Các biến dị và các đột biến đó di truyền khác nhau ở các thế hệ sau. Từ khóa: Tia gamma, sinh trưởng, phát triển, biến dị, đột biến, phân bào, đậu tương. ĐẶT VẤN ĐỀ* Tia gamma ( ) là một bức xạ phóng xạ có tác động rất mạnh đến cơ thể sinh vật. Những tổn thƣơng gây ra bởi tia có thể làm sinh vật tử vong hoặc làm xuất hiện những biến dị và đột biến ở sinh vật [5]. Trong số những biển dị và đột biến xuất hiện do tác động của tia , có thể có một số mang lại lợi ích cho con ngƣời, nhƣ tạo ra vật liệu cho việc chọn tạo giống, cải thiện tính trạng ở cây trồng. Với mục đích tạo ra các đột biến có ích làm vật liệu cho chọn tạo giống đậu tƣơng, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu “ảnh hƣởng của tia đến sự xuất hiện các biến dị và đột biến ở đậu tƣơng” ở các thế hệ M1, M2 và M3. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Vật liệu và phƣơng pháp xử lý - Hạt của các giống đậu tƣơng ĐT74, DT83, M103 đƣợc chọn lọc kỹ theo các đặc điểm di truyền của giống, lấy các hạt có kích thƣớc trung bình, không bị sâu, bệnh, lép. - Xử lý bức xạ nguồn Co lên hạt khô của mỗi giống đậu tƣơng theo các công thức tƣơng ứng với các liều 100Gy, 150Gy, 170Gy và 200Gy, mỗi công thức xử lý 400 hạt. Đối chứng của mỗi giống là hạt không xử lý tia . 60 Phƣơng pháp nghiên cứu Thế hệ M1 - Hạt của các giống đậu tƣơng sau khi xử lý tia và đối chứng đƣợc lấy ra mỗi công thức 100 hạt, * Tel: 0912351297 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
