Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, người Cao Lan cũng như các dân tộc thiểu số khác ở Tuyên Quang đều có thiết chế chính trị riêng biệt. Nghiên cứu vấn đề này, góp phần làm rõ sự tồn tại và vai trò của chế độ thổ ty – một chính sách đối với vùng dân tộc thiểu số của triều đình phong kiến Việt Nam – trong đời sống của các dân tộc tỉnh Tuyên Quang trước năm 1945. | Hà Thị Thu Thủy và đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 84(08): 65 - 69 THIẾT CHẾ CHÍNH TRỊ CỦA NGƯỜI CAO LAN TỈNH TUYÊN QUANG THỜI KỲ TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945 Hà Thị Thu Thủy*, Trần Mạnh Thắng Trường ĐH Sư phạm - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, người Cao Lan cũng như các dân tộc thiểu số khác ở Tuyên Quang đều có thiết chế chính trị riêng biệt. Nghiên cứu vấn đề này, góp phần làm rõ sự tồn tại và vai trò của chế độ thổ ty – một chính sách đối với vùng dân tộc thiểu số của triều đình phong kiến Việt Nam – trong đời sống của các dân tộc tỉnh Tuyên Quang trước năm 1945. Từ khóa: thiết chế chính trị, Cao Lan, Tuyên Quang, trước năm 1945 Tuyên Quang là một tỉnh thuộc khu vực miền núi phía Bắc nước ta, nơi hội tụ của 22 dân tộc anh em. Trong đó, dân tộc Cao Lan có số dân đông thứ 4 sau các dân tộc Kinh, Tày, Dao. Họ cư trú chủ yếu ở các huyện Hàm Yên, Yên Sơn và Sơn Dương, sống xen kẽ cùng với các dân tộc khác, luôn tích cực giao lưu, hòa nhập với các tộc người nhưng vẫn giữ gìn được những nét đặc trưng riêng của mình.* Bảng 1. Thống kê các thành phần dân tộc trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang STT 1 2 3 4 5 6 7 8 Dân tộc Kinh Tày Dao Cao Lan Mông Nùng Sán Dìu Các dân tộc khác Số dân Tỷ lệ (%) 44,82 23,66 10,59 7,43 2,01 1,77 1,52 8,2 (Cục thống kê tỉnh Tuyên Quang năm 2009) Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, bộ máy chính quyền ở các thôn bản có đông người Cao Lan sinh sống được tổ chức theo kiểu công xã nông thôn. Cư dân được chia thành ba hạng theo quyền lợi và nghĩa vụ khác nhau: * Tel: 0912804549 - Thứ nhất là chức sắc, bao gồm những người từ 50 tuổi trở lên đã thi đỗ tú tài hoặc là khán thủ, thầy cúng, lão hạng. - Thứ hai là dân thường, bao gồm những người từ 16 tuổi trở lên đến 49 tuổi. Họ có nghĩa vụ gánh vác sưu thuế và các công việc chung nặng nhọc trong làng. - Thứ ba là trẻ em, bao gồm những trẻ nhỏ từ lọt lòng đến khi 16 tuổi. Họ không được tham dự các hoạt .
