Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của một số yếu tố đến các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật khi mài thép không gỉ 3X13. Các yếu tố ảnh hưởng được xét đến gồm: Vật liệu hạt mài, nồng độ dung dịch trơn nguội, vận tốc cắt, chiều sâu cắt và vận tốc chi tiết gia công. Các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật gồm: Tuổi bền của đá mài, độ nhám bề mặt gia công và độ cong vênh của chi tiết gia công. | Ngô Cường và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 63(1): 46 - 49 NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ ĐẾN CÁC CHỈ TIÊU KINH TẾ - KỸ THUẬT KHI MÀI THÉP KHÔNG GỈ 3X13 Ngô Cường*, Nguyễn Đình Mãn, Vũ Văn Đam Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật - ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của một số yếu tố đến các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật khi mài thép không gỉ 3X13. Các yếu tố ảnh hưởng được xét đến gồm: Vật liệu hạt mài, nồng độ dung dịch trơn nguội, vận tốc cắt, chiều sâu cắt và vận tốc chi tiết gia công. Các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật gồm: Tuổi bền của đá mài, độ nhám bề mặt gia công và độ cong vênh của chi tiết gia công. Kết quả cho thấy: Với ba loại vật liệu hạt mài đã thí nghiệm thì cacbit silic đen là phù hợp hơn cả; sử dụng dung dịch trơn nguội là nhũ tương và phương pháp tưới tràn thì nồng độ 10% là hợp lý; giảm vận tốc cắt và chiều sâu cắt, tăng vận tốc chi tiết gia công sẽ làm giảm nhiệt độ mài qua đó giảm độ cong vênh của chi tiết gia công. Từ khoá: Qúa trình mài, thép không gỉ, vật liệu hạt mài, dung dịch trơn nguội, tuổi bền đá mài. MỞ ĐẦU Thép không gỉ 3X13 thường dùng để chế tạo lá van của các loại máy nén khí, hai mặt đầu của lá van được gia công chính xác bằng phương pháp mài. Tính gia công khi mài của thép 3X13 thấp do: có độ bền cơ học và tính chống mài mòn cao; có độ dẻo, dai và tính dính bám cao; có hệ số truyền nhiệt thấp [2]. Độ bền cơ học cao làm cho lực cắt và nhiệt cắt khi gia công lớn, tuổi bền của đá mài, độ chính xác gia công và năng suất cắt gọt thấp. Hàm lượng Cr cao làm tăng hệ số ma sát của thép và làm cho đá mài bị mòn nhanh. Độ dẻo, dai cao làm cho các hạt mài dễ bị bật ra khỏi đá ngay cả khi vẫn còn sắc gây hao mòn đá đồng thời vật liệu gia công bị biến dạng dẻo mạnh nên rất khó đạt được độ bóng cao. Nghiên cứu thực nghiệm về mài thép không gỉ cho thấy hiện tượng dính bám vật liệu gia công vào các hạt mài xảy ra ngay từ đầu chu kỳ mài sau khi sửa đá và có tốc độ lớn hơn nhiều so với khi mài các .