Với diện tích đất nơi đây đa phần là đồi núi, có độ dốc cao. Bà con huyện Mù Cang Chải (hầu hết là bà con dân tộc Mông) canh tác chủ yếu một loại cây trồng đem lại hiệu quả thiết thực đó là lúa nƣớc ruộng bậc thang. Hiện nay Mù Cang Chải đã có ha lúa ruộng, trong đó có gần 600 ha lúa cấy 2 vụ/năm. Nguồn thu từ lúa bậc thang của hộ nơi đây trung bình là 7,5 triệu đồng/hộ/năm. | Trần Lê Duy và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 63(1): 56 - 60 RUỘNG BẬC THANG, MỘT PHƢƠNG THỨC CANH TÁC ĐẶC TRƢNG TẠI HUYỆN MÙ CANG CHẢI, TỈNH YÊN BÁI Trần Lê Duy *, Dƣơng Thu Phƣơng Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật - ĐH Thái Nguyên. TÓM TẮT Với diện tích đất nơi đây đa phần là đồi núi, có độ dốc cao. Bà con huyện Mù Cang Chải (hầu hết là bà con dân tộc Mông) canh tác chủ yếu một loại cây trồng đem lại hiệu quả thiết thực đó là lúa nƣớc ruộng bậc thang. Hiện nay Mù Cang Chải đã có ha lúa ruộng, trong đó có gần 600 ha lúa cấy 2 vụ/năm. Nguồn thu từ lúa bậc thang của hộ nơi đây trung bình là 7,5 triệu đồng/hộ/năm. Bình quân mỗi hộ có số vốn từ đến đồng/hộ. Với diện tích canh tác của các hộ có dƣới 1 ha thì bình quân giá trị sản xuất tạo ra là đồng/sào và với các hộ có diện tích trên 1 ha thì giá trị sản xuất tạo ra là đồng/sào. Lúa ruộng bậc thang mang lại nguồn thu cao nhất so với các loại cây trồng khác trên đất dốc. Vì vậy, việc canh tác lúa nƣớc trên ruộng bậc thang tại Mù Cang Chải nên giữ gìn, phát triển và nhân rộng kết hợp với nâng cao trình độ canh tác. Từ khóa: Ruộng bậc thang, đất dốc, phương thức canh tác, Mù Cang Chải, Yên bái. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU Việt Nam với ¾ diện tích đất tự nhiên là đồi núi, việc sử dụng đất đồi núi, đặc biệt là đất dốc phục vụ cho sản xuất nông nghiệp là một việc không thể thiếu đƣợc trong hoạt động sản xuất nông nghiệp hiện nay ở nƣớc ta. Do thiếu đất sản xuất nên nông dân miền núi vẫn phải canh tác trên đất có độ dốc cao, dẫn đến việc đất bị xói mòn rất mạnh, đất bị thoái hóa, năng suất cây trồng giảm làm cho cuộc sống của nông dân trở nên bấp bênh. Là một huyện miền núi khó khăn, hẻo lánh của tỉnh Yên Bái, với đại bộ phận dân chúng là ngƣời Mông, Mù Cang Chải là huyện đi đầu trong trong khu vực về phát triển ruộng bậc thang và có nhiều kinh nghiệm phát triển trong phƣơng thức canh tác này. Phƣơng thức ruộng bậc thang Là phƣơng thức canh tác xây dựng đồng ruộng trồng lúa .