Tang ma của dân tộc Nùng là một trong những thành tố thuộc lĩnh vực văn hoá xã hội, nó biểu hiện sâu sắc đạo hiếu, đạo nghĩa của người sống dành cho người chết, người sống với người sống. Nghi lễ tang ma đã ăn sâu vào tiềm thức của đồng bào Nùng ở Đồng Hỷ và trở thành những tập tục truyền thống. | Lê Thị Thanh Vân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 63(1): 8 - 12 TẬP TỤC TANG MA CỦA NGƯỜI NÙNG HUYỆN ĐỒNG HỶ TỈNH THÁI NGUYÊN Lê Thị Thanh Vân* Trường Trung học phổ thông Đồng Hỷ - Thái Nguyên TÓM TẮT Tang ma của dân tộc Nùng là một trong những thành tố thuộc lĩnh vực văn hoá xã hội, nó biểu hiện sâu sắc đạo hiếu, đạo nghĩa của ngƣời sống dành cho ngƣời chết, ngƣời sống với ngƣời sống. Nghi lễ tang ma đã ăn sâu vào tiềm thức của đồng bào Nùng ở Đồng Hỷ và trở thành những tập tục truyền thống. Sự phục hồi và suy thoái các nghi lễ đang diễn ra ở nhiều nơi khác nhau, nhiều giá trị truyền thống trong tang ma đang có nguy cơ bị mai một, nhiều lễ tục tốt đẹp đang bị trƣợt dài theo quan niệm mới của con ngƣời, song không ít các hủ tục lại có nguy cơ trỗi dậy, ngăn cản sự phát triển của xã hội. Tang ma của đồng bào Nùng ở Đồng Hỷ mặc dù vẫn tiếp thu nhƣng ảnh hƣởng của của ngƣời Tày, ngƣời Kinh, nhƣng nghi lễ tang ma của bào Nùng ở Đồng Hỷ vẫn giữ đƣợc những nét văn hoá riêng, mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc. Từ khóa: Nghi lễ tang ma, bản sắc văn hoá, lịch sử, tôn giáo, tín ngưỡng, khu vực cư trú. Tang ma của dân tộc Nùng hàm chứa những giá trị văn hoá truyền thống, đặc sắc, nó không chỉ phản ánh các tập tục liên quan đến thế giới văn hoá tâm linh về thân phận con ngƣời, mà còn hàm chứa nhiều thông tin liên quan đến lịch sử tộc ngƣời, đến quan hệ giao thoa văn hoá giữa dân tộc Nùng và các dân tộc khác. Nếu không có nghiên cứu bảo tồn các giá trị tốt đẹp về văn hoá và lịch sử trong tang ma của dân tộc Nùng, chúng ta sẽ mãi mất đi những thành tố văn hoá quý giá, góp phần tạo nên bản sắc văn hoá tộc ngƣời và quốc gia. Nghi lễ tang ma đã ăn sâu vào tiềm thức của đồng bào Nùng trở thành những tập tục truyền thống, những quy ƣớc cộng đồng rất khó thay đổi. Vì tang ma “với vô vàn lễ thức của nó, nếu không phải là giải pháp cao nhất mà là một tập thể người sống đưa ra trước thân phận cuối cùng giành cho con người”(Ngƣời Mƣờng ở Hoà Bình, tác giả Trần Từ, Nxb Hội khoa học lịch
