Bài viết đề cập tới một phương diện nghệ thuật đã góp phần làm nên thành công của truyện ngắn Khổng Ất Kỷ. Khác với các tác phẩm tự sự theo ngôi thứ nhất trong văn học truyền thống Trung Quốc nói chung và trong truyện ngắn Lỗ Tấn nói riêng, KhổngẤt Kỷ có lối tự sự độc đáo: một người kể mang hai điểm nhìn. | Nguyễn Thị Mai Chanh Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 63(1): 13 - 17 TỰ SỰ MỘT NGƯỜI KỂ MANG HAI ĐIỂM NHÌN QUA TRUYỆN NGẮN KHỔNG ẤT KỶ CỦA LỖ TẤN Nguyễn Thị Mai Chanh Trường Đại học Sư phạm – ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Bài viết đề cập tới một phương diện nghệ thuật đã góp phần làm nên thành công của truyện ngắn Khổng Ất Kỷ. Khác với các tác phẩm tự sự theo ngôi thứ nhất trong văn học truyền thống Trung Quốc nói chung và trong truyện ngắn Lỗ Tấn nói riêng, KhổngẤt Kỷ có lối tự sự độc đáo: một người kể mang hai điểm nhìn. Người kể chuyện trong tác phẩm không xuất hiện với tư cách một người đứng ngoài chứng kiến và kể chuyện mà có mối giao lưu trực tiếp với nhân vật chính và tham gia trực tiếp vào câu chuyện. Góc độ quan sát của người kể không cố định mà có sự tự do biến hóa. Hai điểm nhìn của cùng một người kể đan lồng, liên kết, soi chiếu lẫn nhau tạo cho tác phẩm tính chất đa thanh, phức điệu. Từ khóa: Lỗ Tấn, Khổng Ất Kỷ, tự sự, điểm nhìn, người kể chuyện Truyện ngắn Khổng Ất Kỷ giữ vị trí quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của nhà văn Lỗ Tấn (1881 - 1936) - nhà văn có vai trò khai sáng nền văn học hiện đại Trung Quốc. Đây là tác phẩm đứng ở vị trí thứ hai trong tập truyện Gào thét - tác phẩm mà sinh thời nhà văn yêu thích nhất. Đề cập tới Khổng Ất Kỷ, các nhà nghiên cứu lâu nay chủ yếu đi sâu phân tích làm nổi bật giá trị nội dung: vấn đề số phận của người trí thức hủ nho nghèo trong xã hội phong kiến Trung Quốc. Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy một trong những phương diện nghệ thuật góp phần làm nên thành công của thiên truyện là nghệ thuật tự sự. Do mục đích và giới hạn phạm vi nghiên cứu, trong các công trình đề cập tới truyện ngắn Lỗ Tấn nói chung, chưa có công trình nào đi sâu vào phương diện nghệ thuật này. 1 Có thể thấy, các hình thức tự sự trong truyện ngắn Lỗ Tấn hết sức đa dạng. Mỗi hình thức thể hiện rõ tinh thần kế thừa nghệ thuật tự sự truyền thống Trung Quốc cũng như tinh thần học hỏi một cách sáng tạo nghệ thuật tự sự phương Tây hiện
