Hằng số bền của các phức đơn, đa phối tử của các nguyên tố đất hiếm (La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd) với L- methionin và axetyl axeton đã xác đ ịnh được bằng phương pháp chuẩn độ đo pH ở (30 ± 10 C; I = 0,1). Các phức chất với tỉ lệ 1: 2 có dạng LnMet2+ và LnAcAc2+, Ln(AcAc)2 2+. Sự tạo phức xảy ra tốt trong khoảng pH từ 6 đến 8 . Độ bền của các phức chất tăng từ La đến Eu, giảm ở Gd. | Lê Hữu Thiềng và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 37 – 40 NGHIÊN CỨU SỰ TẠO PHỨC ĐƠN, ĐA PHỐI TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM ( La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd )VỚI L -METHIONIN VÀ AXETYL AXETON TRONG DUNG DỊCH BẰNG PHƯƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ĐO pH Lê Hữu Thiềng1*, Phạm Diệu Hồng1 1 Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên TÓM TẮT Hằng số bền của các phức đơn, đa phối tử của các nguyên tố đất hiếm (La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd) với L- methionin và axetyl axetonã đxác đ ịnh được bằng phương pháp chuẩn độ đo pH ở (30 ± 10C; I = 0,1). Các phức chất với tỉ lệ 1: 2 có dạng LnMet2+ và LnAcAc2+, Ln(AcAc)22+. Sự tạo phức xảy ra tốt trong khoảng pH từ 6 đến 8 . Độ bền của các phức chất tăng từ La đến Eu, giảm ở Gd. Các phức chất với tỉ lệ 1: 2: 2 ; 1: 4: 2 có dạng LnAcAcMet+và Ln(AcAc)2Met. Sự tạo phức xảy tốt ra trong khoảng pH từ 7 đến 9 . Độ bền của các phức chất giảm từ La đến Gd. Từ khoá: phức chất, nguyên tố đất hiếm, L- methionin, axetyl axeton, chuẩn độ đo pH. ∗ 1. MỞ ĐẦU Phức chất của nguyên tố đất hiếm (NTĐH) với các aminoaxit được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau như phân tích; sử dụng kết hợp với chất kháng sinh trong điều trị bệnh ung thư [7, 8]; là chất xúc tác để tách DNA và RNA [ 5,9 ]; Sự đa dạng trong kiểu phối trí và sự phong phú trong ứng dụng thực tiễn đã làm cho phức chất của NTĐH với các aminoaxit giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong hoá học các hợp chất phối trí. Trong các bài báo trước [3,4], chúng tôi ãđ nghiên c ứu sự tạo phức đơn, đa phối tử của một số NTĐH với các aminoaxit là L-lơxin, Lhistidin, L-tryptophan, Lphenylalanin và axetyl axeton trong dung dịch bằng phương pháp chuẩn độ đo pH. Các kết quả nghiên cứu cho thấy trong cùng điều kiện các phức chất của NTĐH với L-phenylalanin bền hơn so với L-lơxin; với L- lơxin bền hơn so với ∗ Lê Hữu Thiềng Tel:0982859002; Khoa Hóa Trường ĐHSP – Đại học Thái Nguyên L-tryptophan ; với L- tryptophan bền hơn so với L-histidin. Trong bài báo này, chúng tôi thông báo kết quả nghiên .