Bằng phương pháp chọn dòng tế bào chúng tôi đã tạo ra các dòng lạc có nguồn gốc từ mô sẹo chịu mất nước của 2 giống MD9 và L23. Để tiếp tục đánh giá những dòng lạc này (quần thể R0) về đặc điểm nông học và hoá sinh hạt nhằm chọn tạo dòng lạc có triển vọng về năng suất, chất lượng và có khả năng chống chịu, chúng tôi đã tiến hành thí nghiệm trên đồng ruộng ở vụ Xuân 2009. | Vũ Thị Thu Thủy và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 59(11): 78 - 83 ĐẶC ĐIỂM NÔNG HỌC VÀ HÓA SINH HẠT CỦA MỘT SỐ DÕNG LẠC CÓ NGUỒN GỐC TỪ MÔ SẸO CHỊU MẤT NƯỚC Vũ Thị Thu Thuỷ1, Đinh Tiến Dũng1, Nguyễn Thị Tâm1, Chu Hoàng Mậu2* 1 Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên, 2 Đại học Thái Nguyên TÓM TẮT Bằng phƣơng pháp chọn dòng tế bào chúng tôi đã tạo ra các dòng lạc có nguồn gốc từ mô sẹo chịu mất nƣớc của 2 giống MD9 và L23. Để tiếp tục đánh giá những dòng lạc này (quần thể R0) về đặc điểm nông học và hoá sinh hạt nhằm chọn tạo dòng lạc có triển vọng về năng suất, chất lƣợng và có khả năng chống chịu, chúng tôi đã tiến hành thí nghiệm trên đồng ruộng ở vụ Xuân 2009. Kết quả nghiên cứu cho thấy, ở thế hệ R2, các dòng lạc tái sinh từ mô sẹo chịu mất nƣớc của 2 giống lạc L23 và MD9 đã biểu hiện sự đa dạng về các tính trạng nông học, nhƣng vẫn chƣa có sự ổn định nhiều so với quần thể R0. Từ 13 dòng của giống L23 và 5 dòng của giống MD9 đã chọn đƣợc 5 dòng có các chỉ tiêu về khối lƣợng 100 quả, tỷ lệ quả chắc/cây, khối lƣợng 100 hạt, tỷ lệ nhân, hàm lƣợng protein, lipit, gluxit cao và tƣơng đối ổn định so với giống gốc. Đây là cơ sở để tiếp tục đánh giá lựa chọn dòng ƣu việt. Tư khóa: Arachis hypogaea, chọn dòng tế bào, lạc, mô sẹo chịu mất nước, tái sinh. MỞ ĐẦU Lạc (Arachis hypogaea L) là cây công nghiệp ngắn ngày có giá trị kinh tế cao trong nông nghiệp. Cũng nhƣ nhiều loại cây trồng có giá trị khác, các giống lạc đƣợc chọn tạo từ quần thể, từ nguồn biến dị đƣợc tạo ra bằng phƣơng pháp lai giống và phƣơng pháp đột biến thực nghiệm với mục tiêu chọn lọc các cá thể mang dấu hiệu mong muốn (Vũ Công Hậu và cs, 1995) [6]. Cùng với các phƣơng pháp truyền thống, hiện nay ngƣời ta đa áp dụng nhiều kỹ thuật mới để cải tạo và nâng cao chất lƣợng các giống lạc, trong đó có kỹ thuật chọn dòng biến dị soma và chuyển gen (Chenault et al., 2005 [4]; Xiang Yang Deng et al., 2001 [11]; Yang et al., 1998 [12]; Nguyễn Thị Tâm và cs, 2006 [9]. Bằng phƣơng pháp chọn dòng tế
