Nội dung bài viết là xác định một cách tương đối hợp lý về nguồn gốc thể thơ Song thất lục bát. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài viết. | T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Khoa häc X· héi Nh©n v¨n TH¥ QUèC ¢M NGUYÔN TR·I VíI HAI DßNG THÊT NG¤N CñA THÓ SONG THÊT LôC B¸T Ph¹m ThÞ Ph−¬ng Th¸i (Khoa KHTN & XH - §H Th¸i Nguyªn) Cïng víi lôc b¸t, song thÊt lôc b¸t (STLB) lµ niÒm tù hµo cña thi ca d©n téc ViÖt Nam. XuÊt hiÖn vµo kho¶ng cuèi thÕ kØ XV – ®Çu thÕ kØ XVI, thÓ th¬ nµy ®M nhanh chãng x¸c lËp cho m×nh mét vÞ trÝ xøng ®¸ng trªn thi ®µn d©n téc. Thêi trung ®¹i, ®øng bªn §−êng luËt – mét thÓ th¬ gi÷ vai trß chñ ®¹o, STLB vÉn lu«n kh¼ng ®Þnh søc sèng m¹nh mÏ, l©u bÒn vµ gi¸ trÞ d©n téc cña m×nh. ChÝnh v× thÕ, ngän nguån cña STLB ®M tõ l©u trë thµnh mèi quan t©m cña nhiÒu nhµ v¨n häc sö, nhµ lÝ luËn th¬ ca. Song cho ®Õn nay, vÊn ®Ò nµy vÉn ch−a thèng nhÊt. Tùu trung l¹i lµ hai luång ý kiÕn: §©y lµ thÓ th¬ “thuÇn tóy ViÖt Nam” vµ “®©y lµ hiÖn t−îng c¶i biÕn, l¾p ghÐp gi÷a thÓ thÊt ng«n cña Trung Hoa víi thÓ lôc b¸t cña ViÖt Nam”[1]. Tuy nhiªn, nh÷ng ý kiÕn trªn cÇn tiÕp tôc bµn gi¶i vµ chøng minh. X¸c ®Þnh mét c¸ch t−¬ng ®èi hîp lÝ vÒ nguån gèc thÓ STLB cho ®Õn nay vÉn lµ môc tiªu cña nhiÒu nhµ nghiªn cøu. Trong bµi viÕt nµy, t«i muèn bµn tíi mét gi¶ thiÕt khoa häc kh¸c, ngoµi hai gi¶ thiÕt trªn. Tr−íc hÕt cÇn x¸c ®Þnh dÊu hiÖu ®Æc tr−ng cña thÓ STLB so víi thÓ th¬ thÊt ng«n §−êng luËt. So víi c©u thÊt ng«n Trung Quèc, c©u thÊt ng«n cña STLB cã nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt: 1. C¸ch hiÖp vÇn trong cÆp song thÊt cña thÓ STLB cã ®Æc ®iÓm lµ: ch÷ cuèi c©u thÊt trªn vÇn víi ch÷ thø n¨m c©u thÊt d−íi vµ ®Òu lµ vÇn tr¾c. Ch÷ cuèi cña c©u thÊt d−íi b¾t vÇn víi ch÷ thø s¸u cña c©u lôc, ®Òu lµ vÇn b»ng. Nh− vËy, c©u song thÊt cña thÓ STLB sö dông c¶ c−íc vËn vµ yªu vËn, c¶ vÇn b»ng vµ vÇn tr¾c. Trong khi ®ã, c©u thÊt ng«n Trung Quèc duy nhÊt dïng c−íc vËn b»ng, ë ch÷ cuèi c©u 1, 2, 4, 6, 8. NghÜa lµ, gi÷a hai c©u liÒn nhau kh«ng cã mèi g¾n bã vÒ vÇn. §èi chiÕu hai c©u thÊt ng«n trong T× bµ hµnh cña B¹ch C− DÞ víi b¶n dÞch cña Phan Huy Thùc sÏ thÊy râ ®Æc ®iÓm trªn: - TÇm D−¬ng giang ®Çu d¹ tèng .
