Một trong số đó là các tinh thể photonic kết hợp với các chấm lượng tử bán dẫn (QDs) dùng cho mục đích làm các nguồn phát sáng hiệu suất cao và làm các linh kiện thông tin lượng tử. | 51(3):57 - 61 Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 3 - 2009 NGHIÊN CỨU CHẾ TẠO TINH THỂ PHOTONIC CÓ CẤU TRÚC KIỂU OPAL VÀ TINH THỂ PHOTONIC CHỨA CHẤM LƯỢNG TỬ BÁN DẪN Đỗ Thùy Chi - Phạm Thái Cường (Trường ĐH Sư phạm – ĐH Thái Nguyên) Phạm Thu Nga - Phạm Văn Hội (Viện Khoa học Vật liệu) 1. Mở đầu Hiện nay, các nghiên cứu về tinh thể quang tử (tinh thể Photonic) đang được giới khoa học trong nước và trên thế giới rất quan tâm. Các tinh thể photonic (PCs) là một loại vật liệu mới xuất phát từ ý tưởng về sự tương tự nhiều mặt giữa photon và điện tử. Tinh thể photonic có rất nhiều những ứng dụng quan trọng. Tinh thể Photonic là một chất cách quang hoàn hảo, giam giữ ánh sáng mà không bị mất mát. Sử dụng tinh thể photonic cũng cho khả năng tạo ra các mạch quang học rất nhỏ đáp ứng được nhu cầu của thông tin quang tương lai. Các tinh thể photonic tích hợp với các ion đất hiếm và chấm lượng tử là một trong những hướng nghiên cứu quan trọng gần đây. Cấu trúc dựa trên tinh thể photonic với nano tinh thể chấm lượng tử là loại cấu trúc micro – nano tiên tiến. Một trong số đó là các tinh thể photonic kết hợp với các chấm lượng tử bán dẫn (QDs) dùng cho mục đích làm các nguồn phát sáng hiệu suất cao và làm các linh kiện thông tin lượng tử. Sự kết hợp giữa QDs và PCs là chìa khóa để thực hiện việc điều khiển cả điện tử và photon, nó sẽ mở cửa ra cho các linh kiện quang tử nano tương lai, ví dụ như các laser siêu nhỏ hiệu suất cao. Có nhiều phương pháp để tạo ra các tinh thể photonic nhưng với điều kiện tại phòng thí nghiệm khoa Vật lí trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, chúng tôi đã lựa chọn chế tạo tinh thể Photonic có cấu trúc kiểu Opal theo phương pháp tự tập hợp từ các hạt cầu SiO 2 . Sau đó tiến hành đưa các chấm lượng tử có cấu trúc lõi - vỏ CdSe/ZnS vào trong tinh thể photonic đã chế tạo được và nghiên cứu các tính chất quang của chúng. 2. Thực nghiệm Chế tạo các hạt cầu SiO 2 . Để chế tạo ra các hạt cầu SiO 2 với các kích thước khác nhau, từ khoảng 100nm tới 800nm, chúng tôi
