Nội dung bài viết là đề ra những định hướng cho nghiên cứu lâu dài trên bình diện rộng và sâu trên từng vấn đề, từng lĩnh vực và trên từng môi trường. | T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(44) Tập 2/N¨m 2007 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ m«i tr−êng vïng §«ng B¾c ViÖt Nam Nguyễn Ngọc Kh¸nh (ViÖn Khoa häc Xk héi ViÖt Nam)N«ng Quốc Chinh (Khoa Khoa häc Tù nhiªn & XH- §H Th¸i Nguyªn) 1. §Æt vÊn ®Ò Vïng §«ng B¾c bao gåm 11 tØnh: Qu¶ng Ninh, L¹ng S¬n, Cao B»ng, B¾c K¹n, Th¸i Nguyªn, Yªn B¸i, Lµo Cai, Hµ Giang, Tuyªn Quang, Phó Thä, B¾c Giang víi diÖn tÝch km2 (chiÕm kho¶ng 19,3% diÖn tÝch c¶ n−íc), sè d©n gÇn 9,5 triÖu ng−êi (2006), chiÕm 38,7% d©n sè c¸c tØnh miÒn nói trung du phÝa B¾c vµ 11,2% d©n sè c¶ n−íc. Tªn gäi của vïng ®, nãi lªn vÞ trÝ chiÕn l−îc vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, an ninh quốc phßng còng nh− m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng đối với Quốc gia. Vïng §«ng B¾c lµ vµnh ®ai tiÒn tiªu phÝa B¾c, cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong m«i tr−êng ®Çu t−, th−¬ng m¹i th«ng qua viÖc trao ®æi hµng ho¸, giao l−u bu«n b¸n víi §«ng Nam Trung Quèc - nơi ®ang ®−îc Trung Quèc quan t©m ph¸t triÓn víi chiÕn l−îc “Duyªn biªn khai phãng”, “Hç trî d©n biªn” qua c¸c cöa khÈu §ång §¨ng (L¹ng S¬n), Hµ KhÈu (Lµo Cai), Thanh Thuû (Hµ Giang), Tµ Lïng (Cao B»ng) vµ Mãng C¸i (Qu¶ng Ninh) víi c¸c n−íc trong khu vùc ch©u ¸ Th¸i B×nh D−¬ng vµ thÕ giíi th«ng qua c¸c c¶ng Cöa ¤ng, Hßn Gai vµ c¶ng C¸i L©n. V× nh÷ng lÝ do ®ã, vÊn ®Ò m«i tr−êng cña vïng cÇn ®−îc xem xÐt nghiªm tóc ®Ó ®Ò ra nh÷ng ®Þnh h−íng cho nh÷ng nghiªn cøu l©u dµi trªn b×nh diÖn réng vµ s©u theo tõng vÊn ®Ò, tõng lÜnh vùc m«i tr−êng vïng. 2. Nguån lùc vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng . Nguån lùc tù nhiªn, tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ vÊn ®Ò khai th¸c, sö dông Vïng §«ng B¾c cã ®Þa h×nh ®Æc thï víi nh÷ng d,y nói ch¹y theo h−íng T©y B¾c - §«ng Nam ë phÝa T©y vµ nh÷ng c¸nh cung nói ë phÝa §«ng, cÊu tróc ®Þa h×nh c¸nh cung nói cã t¸c dông ng¨n chÆn t¸c ®éng cña c¸c khèi kh«ng khÝ tõ phÝa ®«ng l¹i, nh−ng l¹i ®ãn giã mïa §«ng B¾c trµn xuèng. §«ng B¾c n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi, nh−ng l¹i chÞu ¶nh h−ëng m¹nh cña giã mïa §«ng B¾c, trë thµnh l,nh thæ cã mïa ®«ng l¹nh .