Hiện nay ngành giáo dục đang tiến hành đổi mới chương trình và sách giáo khoa các môn học ở trường phổ thông. Việc tìm tòi những phương pháp dạy học có tiềm năng nâng cao chất lượng dạy học là một việc làm cần thiết. Phương pháp grap đã được áp dụng trong dạy học nhiều môn học, với những ưu điểm của phương pháp này có thể vận dụng để nâng cao chất lượng các bài tổng kết chương trong chương trình sinh học tế bào (sinh học 10). | T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 2/N¨m 2008 SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP GRAP DẠY BÀI TỔNG KẾT CHƯƠNG TRONG DẠY HỌC SINH HỌC TẾ BÀO (SINH HỌC 10) Nguyễn Phúc Chỉnh - Ngô Thị Thuý Ngân (Trường ĐH Sư phạm- ĐH Thái Nguyên) 1. Đặt vấn đề Hiện nay ngành giáo dục đang tiến hành đổi mới chương trình và sách giáo khoa các môn học ở trường phổ thông. Việc tìm tòi những phương pháp dạy học có tiềm năng nâng cao chất lượng dạy học là một việc làm cần thiết. Phương pháp grap đã được áp dụng trong dạy học nhiều môn học, với những ưu điểm của phương pháp này có thể vận dụng để nâng cao chất lượng các bài tổng kết chương trong chương trình sinh học tế bào (sinh học 10). 2. Phương pháp grap trong dạy học Theo từ điển Anh - Việt, grap (grap) có nghĩa là đồ thị - biểu đồ gồm có một đường hoặc nhiều đường biểu diễn sự biến thiên của các đại lượng. Nhưng từ grap trong lý thuyết grap lại bắt nguồn từ từ “graphic” có nghĩa tạo ra một hình ảnh rõ ràng, chi tiết, sinh động trong tư duy. Phương pháp grap trong dạy học là phương pháp tổ chức rèn luyện tạo ra những sơ đồ học tập trong tư duy của học sinh (trong não của học sinh). Trên cơ sở đó hình thành một phong cách tư duy khoa học mang tính hệ thống. Phương pháp grap và phương pháp sơ đồ hoá có chung một nội hàm. Tuy nhiên, giữa phương pháp grap và phương pháp sơ đồ hoá có một điểm khác biệt, đó là phương pháp grap nhấn mạnh hơn tới khía cạnh tư duy của con người. Trong dạy học, có hai loại grap là grap nội dung và grap hoạt động. Grap nội dung là grap phản ánh một cách khái quát, trực quan cấu trúc lôgic phát triển bên trong của một tài liệu. Grap nội dung là tập hợp những yếu tố thành phần của một nội dung trí dục và mối liên hệ bên trong giữa chúng với nhau, đồng thời diễn tả cấu trúc lôgíc của nội dung dạy học bằng một ngôn ngữ trực quan, khái quát và súc tích. Grap hoạt động là grap mô tả trình tự các hoạt động sư phạm theo lôgic hoạt động nhận thức nhằm tối ưu hoá bài học. Grap hoạt động là mặt phương pháp của bài học, nó được
