Nội dung bài viết này là thông báo kết quả nghiên cứu sự tạo phức đơn đa phối tử tecbi với L - histidin và axetyl axeton trong dung dịch bằng phương pháp chuẩn độ đo pH. | T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 3(43)/N¨m 2007 Nghiªn cøu sù t¹o phøc ®¬n, ®a phèi tö cña tecbi víi L - Histidin vµ Axetyl Axeton trong dung dÞch b»ng ph−¬ng ph¸p chuÈn ®é ®o pH Lª H÷u ThiÒng - §ç ThÞ HuyÒn Lan (Tr−êng §H S− ph¹m - §H Th¸i Nguyªn) I. Më ®Çu Nghiªn cøu sù t¹o phøc ®¬n, ®a phèi tö cña nguyªn tè ®Êt hiÕm (NT§H) víi c¸c aminoaxit vµ axetyl axeton cã ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn rÊt lín [5]. §é bÒn cña c¸c phøc chÊt t¹o thµnh liªn quan ®Õn sù kh¸c nhau cña c¸c phèi tö vµ hiÖu øng kh«ng gian lµ yÕu tè ¶nh h−ëng râ rÖt nhÊt [2]. Trong bµi b¸o tr−íc [4], chóng t«i ®l nghiªn cøu sù t¹o phøc ®¬n, ®a phèi tö cña L-histidin vµ axetyl axeton víi mét sè NT§H (La, Ce, Pr, Nd) trong dung dÞch b»ng ph−¬ng ph¸p chuÈn ®é ®o pH. TiÕp theo trong bµi b¸o nµy chóng t«i th«ng b¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu sù t¹o phøc ®¬n, ®a phèi tö cña tecbi víi L-histidin (HHis) vµ axetyl axeton (HAcAc) trong dung dÞch b»ng ph−¬ng ph¸p chuÈn ®é ®o pH. II. Thùc nghiÖm vµ th¶o luËn kÕt qu¶ 1. Ho¸ chÊt vµ thiÕt bÞ - Dung dÞch Tb(NO3)3 ®−îc chuÈn bÞ tõ Tb4O7 cña hlng Wako (NhËt B¶n) ®é tinh khiÕt 99,99%. - L - hislidin, axetyl axeton cã ®é tinh khiÕt 99%. - C¸c ho¸ chÊt kh¸c dïng trong qu¸ tr×nh thÝ nghiÖm cã ®é tinh khiÕt PA. - M¸y ®o pH meter MD - 220 (Anh). 2. Nghiªn cøu sù t¹o phøc ®¬n phèi tö cña Tb3+ víi L - histidin vµ axetyl axeton ChuÈn ®é riªng rÏ 50ml dung dÞch L - histidin vµ axetyl axeton trong m«i tr−êng axit khi kh«ng vµ cã ion Tb3+ lÊy theo tØ lÖ mol Tb3+: HHis = 1 : 2; Tb3+: HAcAc = 1 : 2 víi nång ®é Tb3+ lµ 10-3 M b»ng dung dÞch KOH M ë 25 ± 10C, lùc ion trong c¸c thÝ nghiÖm I = 0,1 (dïng KNO3 1M ®Ó ®iÒu chØnh lùc ion). KÕt qu¶ chuÈn ®é cho thÊy trong kho¶ng a = 1 ÷ 2 (a lµ sè ®−¬ng l−îng KOH kÕt hîp víi mét mol L - histidin hoÆc mét mol axetyl axeton), khi cã Tb3+ gi¸ trÞ pH thÊp h¬n h¼n so víi khi kh«ng cã Tb3+ chøng tá cã sù t¹o phøc x¶y ra. * Víi phèi tö lµ L - histidin ph¶n øng t¹o phøc x¶y ra: Tb3+ + HHis = TbHis2+ + H+ TbHis2 + HHis = Tb(His)2+ + H .