Mục tiêu của luận án là tìm ra các hiện tượng (hiệu ứng) vật lý mới trong cấu trúc pha của BEC đối với khí Bose một thành phần và hai thành phần ở nhiệt độ cực thấp. | TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CẤU TRÚC PHA CỦA NGƯNG TỤ BOSE - EINSTEIN TRONG KHÍ BOSE Ở NHIỆT ĐỘ CỰC THẤP Nghiên cứu sinh: Đặng Thị Minh Huệ Bộ môn Vật lý, Trường Đại Học Thủy Lợi Đơn vị đào tạo: Trung tâm Đào tạo hạt nhân, Viện Năng Lượng Nguyên tử Việt Nam Người hướng dẫn: . Trần Hữu Phát, Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam; PGS. TS. Lê Viết Hòa, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. HÀ NỘI, 2016 MỞ ĐẦU I Tính cấp thiết và mục tiêu của luận án Tính cấp thiết Ngưng tụ Bose - Einstein (BEC) chính là vật chất lượng tử đóng vai trò chủ yếu khi xác lập nguyên lý làm việc của máy tính lượng tử, các nghiên cứu về BEC cung cấp nhiều kết quả quan trọng đối với toàn bộ ngành vật lý, đặc biệt là công nghệ lượng tử được hình thành từ ba thành phần chính sau: 1. Thông tin lượng tử 2. Máy tính lượng tử 3. Vật chất lượng tử . Do đó nghiên cứu các tính chất vật lý của BEC tạo nên từ khí Bose và khí Fermi ở nhiệt độ cực thấp đã trở thành một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất của vật lý hiện đại cả về lý thuyết lẫn thực nghiệm. Vì vậy, việc nghiên cứu cấu trúc pha của BEC trong khí Bose ở nhiệt độ cực thấp đóng một vai trò quan trọng vì cấu trúc pha cho ta thông tin đầy đủ về trạng thái của vật chất lượng tử ứng với các miền khác nhau của các tham số vật lý như hằng số tương tác, nhiệt độ và thế hoá học. Mục tiêu Tìm ra các hiện tượng (hiệu ứng) vật lý mới trong cấu trúc pha của BEC đối với khí Bose một thành phần và hai thành phần ở nhiệt độ cực thấp. II Những đóng góp mới và ý nghĩa khoa học của luận án Đã chứng tỏ rằng trong vùng tham số ở đó xảy ra bất ổn định động lực thì không xảy ra ngưng tụ Bose - Einstein. Đã chứng tỏ rằng quá trình ngưng tụ Bose - Einstein là một chuyển pha loại hai và xảy ra theo một trong hai kịch bản: phục hồi đối xứng bị phá 1 vỡ (SR - Symmetry Restoration) hoặc phá vỡ đối xứng nghịch đảo (ISB - Inverse Symmetry Breaking), quá trình này chỉ xảy ra với hệ hai thành phần. Kết quả tính số đã cho phép xác định trạng thái chân không của
