Huperzin A được phân lập lần đầu tiên từ loài Thạch tùng răng và có tác dụng ức chế acetylcholinesterase. Thiết lập chất chuẩn Huperzin A với độ tinh khiết 99,13 % đã được thực hiện là rất cần thiết để làm chất đối chiếu trong kiểm nghiệm đánh giá chất lượng các dược liệu. Quy trình định tính và định lượng bằng phương pháp HPLC được xây dựng và thẩm định đạt yêu cầu để ứng dụng phân tích hàm lượng huperzin A trong 10 loài thuộc họ Thạch tùng ở Việt Nam | Journal of Science and Technology 54 (2C) (2016) 417-424 THIẾT LẬP CHẤT CHUẨN VÀ ĐỊNH LƯỢNG HUPERZIN A TRONG MỘT SỐ LOÀI HỌ THẠCH TÙNG Ở VIỆT NAM Nguyễn Ngọc Chương1, *, Trần Mạnh Hùng2, Trần Thị Kim Dung4, Trần Công Luận3 1 2 3 4 Trường Đại học Y Dược - 217 Đường Hồng Bàng, Quận 5, Trường Đại học Đà Nẵng - 41 Đường Lê Duẫn, Quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng Trường Đại học Tây Đô – 68 Đường Trần Chiên, Quận Cái Răng, TP. Cần Thơ Trường Đại học Công nghệ Miền Đông – Đường 1A, Huyện Thống Nhất, Tỉnh Đồng Nai * Email: congluan53@ Đến Tòa soạn: 15 June 2016; Chấp nhận đăng: 28/10/2016 TÓM TẮT Huperzin A được phân lập lần đầu tiên từ loài Thạch tùng răng và có tác dụng ức chế acetylcholinesterase. Thiết lập chất chuẩn Huperzin A với độ tinh khiết 99,13 % đã được thực hiện là rất cần thiết để làm chất đối chiếu trong kiểm nghiệm đánh giá chất lượng các dược liệu. Quy trình định tính và định lượng bằng phương pháp HPLC được xây dựng và thẩm định đạt yêu cầu để ứng dụng phân tích hàm lượng huperzin A trong 10 loài thuộc họ Thạch tùng ở Việt Nam. Từ khóa: Huperzin A, họ Thạch tùng, ức chế acetylcholinesterase. 1. MỞ ĐẦU Huperzin A, đựợc phân lập từ cây Thạch tùng răng vào những năm 80 của thế kỷ XX. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh huperzin A có khả năng ức chế enzym acetylcholinesterase (AchE), qua đó duy trì nồng độ acetylcholin trong não ở mức độ bình thường và có thể làm chậm lại quá trình tiến triển của bệnh Alzheimer [1, 2, 3]. Ở Việt Nam, các loài thực vật thuộc họ Thạch tùng (Lycopodiaceae) cũng có thể là nguồn cung cấp hợp chất này. Huperzin A cũng là chất cần thiết được dùng để sàng lọc, kiểm tra, đánh giá chất lượng các dược liệu [2, 4, 6]. Thực tế hiện nay chưa có những đánh giá chi tiết về hàm lượng của hợp chất này trong nhóm thực vật thuộc họ Lycopodiaceae ở nước ta. Vì vậy, để phục vụ cho công tác kiểm nghiệm dược liệu, nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu thiết lập chất chuẩn có độ tinh khiết cao theo quy định của một .
