Bài viết trình bày phương pháp, kết quả mô phỏng bài toán thấm khu vực phân lưu của sông Hồng - sông Đào bằng mô hình số 3D. Kết quả mô hình cho phép xác định các thông số của trường thấm ở bất kỳ thời điểm và vị trí nào trong khu vực, là cơ sở quan trọng cho việc tính toán, dự báo và lựa chọn các giải pháp xử lý đảm bảo ổn định hệ thống đê, kè và công trình. Phần cuối bài báo trình bày kết quả ứng dụng mô hình trong bài toán dự báo nguy cơ phát sinh biến dạng thấm ở nền đê khu vực phân lưu của sông. | BÀI BÁO KHOA HỌC MÔ HÌNH SỐ 3D BÀI TOÁN THẤM KHU VỰC PHÂN LƯU SÔNG HỒNG - SÔNG ĐÀO Bùi Văn Trường1 Tóm tắt: Bài báo trình bày phương pháp, kết quả mô phỏng bài toán thấm khu vực phân lưu của sông Hồng - sông Đào bằng mô hình số 3D. Kết quả mô hình cho phép xác định các thông số của trường thấm ở bất kỳ thời điểm và vị trí nào trong khu vực, là cơ sở quan trọng cho việc tính toán, dự báo và lựa chọn các giải pháp xử lý đảm bảo ổn định hệ thống đê, kè và công trình. Phần cuối bài báo trình bày kết quả ứng dụng mô hình trong bài toán dự báo nguy cơ phát sinh biến dạng thấm ở nền đê khu vực phân lưu của sông. Từ khóa: Mô hình 3D, bài toán thấm, phân lưu sông. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 Nơi dòng sông phân lưu và nơi sông chảy uốn khúc là những nơi biên sông có hình thái biến đổi phức tạp, dòng thấm từ sông về phía đồng và từ đồng ra sông phát triển rất phức tạp. Đây cũng là nơi có chế độ thủy động lực, địa chất nền đê biến đổi rất phức tạp trong không gian. Do vậy việc giải các bài toán thấm theo bài toán phẳng thường kém chính xác và gặp khó khăn khi chọn mặt cắt tính toán. Trong điều kiện đó, mô hình (MH) hóa hệ thống tự nhiên - kỹ thuật (TNKT) khu vực bằng mô hình số 3D là phương pháp (PP) tiếp cận hợp lý. Phần mềm Visual Modflow phiên bản được viết từ hệ phần mềm MODFLOW của Mỹ có những tính năng hiện đại, linh hoạt, cho phép mô phỏng khá đầy đủ các tính chất, hình thái của môi trường và các hợp phần của hệ thống. Sử dụng phần mềm này cùng với sự hỗ trợ của hệ phần mềm Surfer, Mapinfor cho phép mô hình hóa hệ thống TNKT khu vực phân lưu của sông theo bài toán không gian, từ đó xác định được các thông số của trường thấm ở bất kỳ thời điểm và vị trí nào trong khu vực, là cơ sở quan trọng cho việc tính toán, dự báo và lựa chọn các giải pháp xử lý (GPXL) đảm bảo ổn định hệ thống đê, kè và công trình. 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT .
