Trong điều kiện và bối cảnh các nguồn thông tin số hóa gia tăng đột biến, thì người dùng tin trực tiếp phải tự tìm cách khai thác, lựa chọn và tiếp cận đến các nguồn thông tin mà mình cần. Bài viết trình bày các khía cạnh thông tin của người dùng tin khi ta cứu tin như sau: Khả năng lựa chọn và xác định nguồn/hệ thống thông tin thích hợp, vấn đề kỹ năng khai thác các nguồn/hệ thống thông tin, vấn đề lựa chọn thông tin và hành vi khai thác xử dụng thông tin. | BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 8/2006 NỘI DUNG KIẾN THỨC THÔNG TIN – Information Literacy ThS. TRẦN MẠNH TUẤN, NCVC. Viện Thông tin Khoa học Xã hội 1. Từ khoảng cuối những năm 1990, vấn đề kiến thức thông tin đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của rất nhiều người. Lúc này, người dùng tin đang phải đối diện với những thay đổi rất sâu sắc từ phía hoạt động thông tin, nhất là sự gia tăng không ngừng các nguồn tin, sự phát triển của các loại hình sản phẩm và dịch vụ thông tin và bản thân nhu cầu khai thác, sử dụng thông tin trong mọi lĩnh vực hoạt động của mình. Trong điều kiện và bối cảnh các nguồn thông tin số hóa gia tăng đột biến, thì người dùng tin trực tiếp phải tự tìm cách khai thác, lựa chọn và tiếp cận đến các nguồn thông tin mà mình cần. Khi một vấn đề nào đó của cuộc sống đặt ra, thì con người luôn cần tự phải biết hình thành cho mình được nhu cầu thông tin biết cách biểu đạt nhu cầu đó. Từ đó, sẽ hình thành nên cho họ một định hướng cho việc tìm ra các giải pháp nhằm thỏa mãn nhu cầu thông tin của mình. Khi con người có thể khai thác, truy cập được mọi nguồn tài nguyên thông tin tại mọi nơi và vào mọi lúc, thì không phải người dùng tin luôn có được sự trợ giúp của các chuyên gia thông tin theo như những phương thức truyền thống trước kia. Khi việc khai thác, sử dụng thông tin có thể mang đến cho mỗi cá nhân hay cộng đồng những lợi ích quan trọng cũng như có thể đem đến cả những thách thức hay 21 rủi ro khó lường hết được, thì thái độ, hành vi sử dụng thông tin trở thành nội dung chuẩn mực đạo đức của con người trong xã hội thông tin. Ðó chính là các vấn đề của kiến thức thông tin. Người ta nhận ra rằng, mỗi người, tuỳ thuộc vào trình độ nhận thức, sự hiểu biết và kinh nghiệm của mình, có thể khai thác được các nguồn thông tin ở những mức độ khác nhau, có thể nhận được hay không nhận được các thông tin mà mình cần. Vì thế, mỗi người đều phải chú ý đến việc trau dồi và rèn luyện những tri thức và kỹ năng về thông tin, tức là bằng cách này hay cách