Bài báo này, dựa vào lý thuyết cổ mẫu, tập trung phân tích cổ mẫu ông Đùng bà Đà trong tiểu thuyết Mẫu Thương ngàn của Nguyễn Xuân Khánh. Ở đây, huyền thoại ông Đùng bà Đà không chỉ tồn tại trong những “mô thức cổ” trong đời sống tâm linh, chuyện kể dân gian, mà còn sống trong đời sống hiện đại, can dự vào các sự kiện xã hội, vào cuộc sống, số phận của các nhân vật, làm cho thực dân Pháp vừa thấy bí ẩn, vừa muốn lợi dụng, lại vừa sợ hãi. | 2018 |Số 08 – Tháng 6 năm 201 8| TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC TÂN TRÀO ISSN: 2354 - 1431 Cổ mẫu ông Đùng bà Đà: từ huyền thoại đến tiểu thuyết Mẫu thượng ngàn của Nguyễn Xuân Khánh Phạm Văn Dựa a Học viên cao học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên Thông tin bài viết Tóm tắt Ngày nhận bài: 29/4/2018 Ngày duyệt đăng: 12/6/2018 Nguyễn Xuân Khánh là một trong những tác giả nổi bật của văn xu i đương đại Việt Nam. Các tác phẩm của ng như Hồ Quý Ly, Mẫu Thượng ngàn, Đội gạo lên chùa lu n chú ý khai thác đề tài sức mạnh của văn hoa dân tộc trong dòng chày lịch sử vào những thời kỳ lịch sử đặc biệt. Bài báo này, dựa vào lý thuyết cổ mẫu, tập trung phân t ch cổ mẫu ng Đùng bà Đà trong tiểu thuyết Mẫu Thương ngàn của Nguyễn Xuân Khánh. Ở đây, huyền thoại ng Đùng bà Đà kh ng chỉ tồn tại trong những “m thức cổ” trong đời sống tâm linh, chuyện kể dân gian, mà còn sống trong đời sống hiện đại, can dự vào các sự kiện xã hội, vào cuộc sống, số phận của các nhân vật, làm cho thực dân Pháp vừa thấy b ẩn, vừa muốn lợi dụng, lại vừa sợ hãi. Khai thác cổ mẫu ng Đùng bà Đà, Nguyễn Xuân Khánh đã ca ngợi, khẳng định sức sống và sức mạnh bất diệt của văn hóa Việt Nam. Từ khoá: Cổ mẫu, ông Đùng bà Đà, huyền thoại, Nguyễn Xuân Khánh. 1. Trong dòng chảy bộn bề của văn xu i Việt Nam từ sau năm 1986 đến nay, xu hướng văn học khai thác đề tài lịch sử và văn hóa phong tục của đất nước ngày càng rõ. Trong đó, nhà văn Nguyễn Xuân Khánh là một hiện tượng văn học “lạ” của văn học đương đại. Nguyễn Xuân Khánh chỉ thực sự thành danh khi đã bước vào tuổi “thất thập cổ lai hi”. Các giải thưởng văn học nhiều năm liền đều vinh danh ng. Trong khi nhiều nhà văn cố gắng làm mới tác phẩm của mình bằng nhiều cách tiếp cận cuộc sống và những vấn đề của thời đại khác nhau, kể cả việc vận dụng các l thuyết hiện đại của thế giới, thì Nguyễn Xuân Khánh lại trung thành với lối viết “đặc sệt cổ điển” bằng bút lực dồi dào và vốn văn hóa uyên bác khiến
