Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm khảo sát sự ảnh hưởng của chất điều hòa sinh trưởng thực vật lên quá trình cảm ứng và tăng sinh mô sẹo nhằm tạo nguồn nguyên liệu cho các nghiên cứu tiếp theo. | Tạp chí Khoa học công nghệ và Thực phẩm 15 (1) (2018) 65-75 ẢNH HƯỞNG CỦA CHẤT ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG LÊN SỰ TĂNG SINH VÀ PHÁT SINH HÌNH THÁI CỦA MÔ SẸO CÓ NGUỒN GỐC TỪ TỬ DIỆP CÂY BÁ BỆNH (Eurycoma longifolia) Nguyễn Thị Dược1, Đỗ Đăng Giáp1, Trịnh Thị Hương2, Trần Trọng Tuấn1* 1 Viện Sinh học Nhiệt đới, VAST Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm *Email: 2 Ngày nhận bài: 20/4/2018; Ngày chấp nhận đăng: 05/6/2018 TÓM TẮT Bá bệnh hay còn gọi là mật nhân (Eurycoma logifolia) là loại dược liệu quý thuộc họ thanh thất (Simaroubaceae). Công dụng chính yếu của cây này là điều trị sốt rét và tăng cường chức năng sinh lý nam. Cây bá bệnh có chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học như quassinoid, alkaloid, các dẫn chất squalene và steroid. Hiện nay, nhiều nghiên cứu về hợp chất thứ cấp và công dụng của cây này đã được thực hiện. Tuy nhiên, các nghiên cứu về nuôi cấy in vitro vẫn còn hạn chế. Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của chất điều hòa sinh trưởng lên sự tăng sinh khối mô sẹo và sự phát sinh hình thái của mẫu mô sẹo có nguồn gốc từ tử diệp cây bá bệnh được khảo sát. Kết quả thí nghiệm khảo sát sự tăng sinh mô sẹo cho thấy, các mẫu mô sẹo bá bệnh tăng sinh khối cao nhất trong môi trường MS có bổ sung 3,0 mg/L 2,4-D kết hợp với 2,0 mg/L thidiazuron (TDZ) (3,86 g/mẫu). Ở nghiệm thức sử dụng 2,4-D kết hợp với IBA, các mẫu cấy mô sẹo được nuôi cấy trên môi trường có bổ sung 2,4-D kết hợp với IBA đều có sự phát sinh rễ và cảm ứng hình thành phôi vô tính. Kết quả ở nghiệm thức này cho thấy, sự hình thành rễ ở các mẫu mô sẹo cao nhất ở nghiệm thức có bổ sung 0,5 mg/L 2,4-D kết hợp với 4,0 mg/L IBA (5,3 rễ/mẫu). Với chỉ tiêu về số lượng phôi, sự phát sinh phôi vô tính cao nhất ở nghiệm thức chỉ bổ sung 3,0 mg/L IBA (14,3 phôi/mẫu). Từ khoá: Auxin, cây bá bệnh, lá mầm, mô sẹo, sự phát sinh hình thái. 1. MỞ ĐẦU Nuôi cấy tế bào thực vật là con đường được dùng để thu nhận các chất chuyển hóa thứ cấp hữu ích và đã được nghiên cứu ở nhiều loài .
