EI MS của một số loạt các hợp chất hữu cơ đã được giải thích. Nó được chứng minh rằng: đối với các hợp chất có chứa> N-N = CH- nhóm, phản ứng phân mảnh được đặc trưng bởi sắp xếp lại với việc di chuyển từ H sang N qua trạng thái chuyển đổi vòng bốn thành viên; cho các hợp chất chứa nhóm -O-CH 2-COOH, -O-CH2-CONH- hoặc -S-CH2-COOH, việc sắp xếp lại H thành O, N hoặc S qua trạng thái chuyển đổi vòng năm thành viên đã xảy ra. | T¹p chÝ Hãa häc, T. 47 (4), Tr. 438 - 442, 2009 ChuyÓn vÞ H tíi N, O vμ S qua tr¹ng th¸i chuyÓn tiÕp vßng 4 hoÆc 5 c¹nh trong ph¶n øng ph©n m¶nh ë phæ EI MS §Õn Tßa so¹n 01-8-2008 NguyÔn H÷u §Ünh, Hoμng ThÞ TuyÕt Lan, Ph¹m V¨n Hoan Khoa Ho¸ häc, Tr−êng §¹i häc S− ph¹m Hμ Néi abstract EI MS of several of series of organic compounds were interpreted. It is demonstrated that: for compounds containing >N-N=CH- group, the fragmentation reaction is characterized by a rearrangement with a migration of H to N via four-membered ring transition state ; for compounds containing -O-CH2-COOH , -O-CH2-CONH- or -S-CH2-COOH group, a rearrangement of H to O, N or S via five-membered ring transition state happened. I - Më ®Çu Trong ph−¬ng ph¸p EI MS ph©n tö bÞ b¾n ph¸ b»ng chïm electron n¨ng l−îng tíi 70 eV, trong khi ®ã n¨ng l−îng ion ho¸ ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬ th−êng chØ vμo kho¶ng 7 - 15 eV. V× thÕ, n¨ng l−îng d− thõa trong ion ph©n tö ®ñ ®Ó g©y ra sù ph©n c¾t mäi liªn kÕt cña nã t¹o ra v« sè cation. Tuy nhiªn chØ cã nh÷ng cation nμo ®ñ bÒn míi tíi ®−îc b¶n tiÕp nhËn vμ trªn phæ míi xuÊt hiÖn pÝc t−¬ng øng [1, 2]. Trong nhiÒu tr−êng hîp, cation bÒn ®−îc t¹o thμnh do x¶y ra sù chuyÓn vÞ. §iÓn h×nh lμ chuyÓn vÞ McLafferty gÆp ë c¸c hîp chÊt chøa c¸c nhãm C=O (axit cacboxylic, este, amit), C=N (imin, hi®razon, oxim, semicacbazon), S=O (este cña axit sunfonic). ChuyÓn vÞ McLafferty cã thÓ ®−îc xem nh− sù ph©n c¾t β kÌm theo s− dÞch chuyÓn nguyªn tö H tíi dÞ tö do t¹o ra tr¹ng th¸i chuyÓn tiÕp vßng 6 c¹nh [1, 2]. Míi ®©y, khi nghiªn cøu phæ EI MS cña mét sè d·y hi®razon, axit, hi®razit, chóng t«i thu ®−îc nhiÒu b»ng chøng vÒ sù chuyÓn vÞ H tíi N, O vμ S kh«ng theo kiÓu chuyÓn vÞ McLaferty mμ 438 theo kiÓu t¹o ra tr¹ng th¸i chuyÓn tiÕp vßng 4 hoÆc 5 c¹nh nh− sÏ tr×nh bμy d−íi ®©y. II - Thùc nghiÖm C¸c chÊt nghiªn cøu thuéc 4 d·y kh¸c nhau, cÊu tróc cña chóng ®· ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch phèi hîp c¸c ph−¬ng ph¸p phæ IR, 1D NMR, 2D NMR vμ MS [3 - 5]. C«ng thøc cÊu t¹o cña c¸c chÊt .