Giáo trình Xử lý thống kê trình bày các dạng sai số trong hóa phân tích, các đại lượng thống kê, hàm phân bố và chuẩn phân bố. Mời các bạn tham khảo! | Chương 1: CÁC DẠNG SAI SỐ TRONG HÓA PHÂN TÍCH . Sai số và cách biểu diễn sai số Sai số (error) là sự sai khác giữa các giá trị thực nghiệm thu ñược so với giá trị mong muốn. Tất cả các số liệu phân tích thu ñược từ thực nghiệm ñều mắc sai số. Sai số phép ño dẫn ñến ñộ không chắc chắn (ñộ không ñảm bảo ño) của số liệu phân tích. Có hai loại sai số ñược biểu diễn chủ yếu trong Hóa phân tích là sai số tuyệt ñối và sai số tương ñối. số tuyệt ñối (EA) (Absolute error) Là sự sai khác giữa giá trị ño ñược (xi) với giá trị thật hay giá trị qui chiếu ñược chấp nhận (kí hiệu là µ). EA = xi - µ Sai số tuyệt ñối có giá trị âm hoặc dương, cùng thứ nguyên với ñại lượng ño và không cho biết ñộ chính xác của phương pháp. * Giá trị qui chiếu ñược chấp nhận: (accepted refrence value): là giá trị ñược chấp nhận làm mốc ñể so sánh, nhận ñược từ: a) giá trị lý thuyết hoặc giá trị ñược thiết lập trên cơ sở các nguyên lý khoa học; b) giá trị ñược ấn ñịnh hoặc chứng nhận trên cơ sở thí nghiệm của một số tổ chức quốc gia hoặc quốc tế; c) giá trị thoả thuận hoặc ñược chứng nhận trên cơ sở thí nghiệm phối hợp dưới sự bảo trợ của một nhóm các nhà khoa học hoặc kỹ thuật; d) kỳ vọng của ñại lượng (ño ñược), nghĩa là trung bình của một tập hợp nhất ñịnh các phép ño khi chưa có a), b) và c). . Sai số tương ñối (ER) (Relative error) Là tỷ số giữa sai số tuyệt ñối và giá trị thật hay giá trị ñã biết trước, ñược chấp nhận. ER = xi − µ µ hay ER % = EA µ . 100% * Sai số tương ñối cũng có thể biểu diễn dưới dạng phần nghìn (parts per thousand-ppt) ER = E µ A . 1000 (ppt) • Sai số tương ñối cũng có giá trị âm hoặc dương và không có thứ nguyên, ñược dùng ñể biểu diễn ñộ chính xác của phương pháp phân tích. 1 Thí dụ : Kết quả xác ñịnh hàm lượng aspirin trong một mẫu chuẩn ñược biểu diễn ở hình . Hàm lượng ñúng của aspirin trong mẫu chuẩn là 200 mg. Như vậy, phép ño mắc sai số tuyệt ñối từ -4mg ñến +10mg và sai số tương ñối từ -2% ñến +5% .
