Quá trình sinh tổng hợp lysine ở thực vật đã được nghiên cứu rất nhiều nhằm cải thiện chất lượng dinh dưỡng để cung cấp nguồn lysine cần thiết cho đời sống của con người. Trong đó, dihydrodipicolinate synthase (DHDPS) là một trong những enzyme quan trọng quyết định sự tích tụ lysine trong cây. Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của việc xử lý stress thiếu nước lên hình thái và sự biểu hiện của gen mã hóa cho dihydrodipicolinate synthase (DHDPS) trong lá cây Mesembryanthemum crystallinum bước đầu được nghiên cứu đánh giá. | Tạp chí Công nghệ Sinh học 15(1): 87-95, 2017 ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC XỬ LÝ STRESS THIẾU NƯỚC LÊN HÌNH THÁI LÁ VÀ SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN MÃ HÓA DIHYDRODIPICOLINATE SYNTHASE (DHDPS) Ở CÂY MESEMBRYANTHEMUM CRYSTALLINUM Hoàng Thị Kim Hồng1, , Phạm Thị Hồng Trang1, Trương Thị Bích Phượng1, Nguyễn Thị Thu Thủy 1, Ngô Thị Minh Thu1, Nguyễn Thị Quỳnh Trang2 1 2 Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế Trường Đại học Sư Phạm, Đại học Huế Người chịu trách nhiệm liên lạc. E-mail: hkhong@ Ngày gửi bài: Ngày nhận đăng: TÓM TẮT Quá trình sinh tổng hợp lysine ở thực vật đã được nghiên cứu rất nhiều nhằm cải thiện chất lượng dinh dưỡng để cung cấp nguồn lysine cần thiết cho đời sống của con người. Trong đó, dihydrodipicolinate synthase (DHDPS) là một trong những enzyme quan trọng quyết định sự tích tụ lysine trong cây. Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của việc xử lý stress thiếu nước lên hình thái và sự biểu hiện của gen mã hóa cho dihydrodipicolinate synthase (DHDPS) trong lá cây Mesembryanthemum crystallinum bước đầu được nghiên cứu đánh giá. Trong các cây M. crystallinum trưởng thành, thường quan sát thấy có nhiều tế bào bàng quan (Bladder cell) bao bọc và phủ một lớp óng ánh như những giọt sương phía bên ngoài lá và trên cành cây và khi loại bỏ tất cả các tế bào bàng quan bên ngoài của các lá trưởng thành sẽ quan sát được rất nhiều tế bào khí khổng ở cả mặt trên và mặt dưới lá dưới kính hiển vi phân cực (Nikon, Eclipse 55i POL, vật kính 40). Khi các cây M. crystallinum trưởng thành bị xử lý stress thiếu nước từ 5 ngày hoặc 10 ngày, thì hình thái lá và các tế bào khí khổng có sự biến đổi rõ rệt so với mẫu cây được tưới nước bình thường. Kết quả phân tích định lượng mRNA (qRT-PCR) cho thấy việc xử lý stress thiếu nước đã làm thay đổi mức độ biểu hiện của gen DHDPS. Nếu xử lý stress thiếu nước trong thời gian dài (10 ngày) sẽ làm giảm đáng kể mức độ biểu hiện của gen DHDPS trong lá cây M. crystallinum. Ngoài ra, các mẫu lá của cây M. crystallinum có