Trong nghiên cứu này, tổng cộng 200 dẫn chất thuộc 8 nhóm cấu trúc với hoạt tính ức chế plasmepsin II in vitro được thu thập và tiến hành xây dựng mối quan hệ định lượng giữa cấu trúc và hoạt tính ức chế enzym bằng thuật toán bình phương tối thiểu từng phần tích hợp trong phần mềm MOE. | Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014 MÔ HÌNH 2d-QSAR CÁC CHẤT ỨC CHẾ ENZYM PLASMEPSIN II CỦA PLASMODIUM FALCIPARUM Thái Khắc Minh*, Nguyễn Thị Hà Ngân*, Hứa Ngọc Minh Tuyền*, Nguyễn Văn Minh Nhựt*, Đoàn Cao Sơn** TÓM TẮT Mở đầu: Plasmepsin II – một enzym tham gia quá trình tiêu hóa hemoglobin của Plasmodium falciparum được xem là mục tiêu phát triển thuốc điều trị sốt rét mới. Nhiều nhóm hợp chất có khả năng ức chế Plasmepsin II in vitro đã được công bố tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào so sánh tác dụng của các nhóm chất trên. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Trong nghiên cứu này, tổng cộng 200 dẫn chất thuộc 8 nhóm cấu trúc với hoạt tính ức chế Plasmepsin II in vitro được thu thập và tiến hành xây dựng mối quan hệ định lượng giữa cấu trúc và hoạt tính ức chế enzym bằng thuật toán bình phương tối thiểu từng phần tích hợp trong phần mềm MOE. Kết quả và bàn luận: Nghiên cứu 2D QSAR xây dựng được 2 mô hình để dự đoán khả năng ức chế plasmepsin II có với giá trị R2 = 0,77, RMSE = 0,43 (tập xây dựng mô hình gồm 70 chất) dựa vào 3 thông số mô tả phân tử và R2 = 0,60, RMSE = 0,60 (tập xây dựng mô hình gồm 94 chất) dựa vào 4 thông số mô tả phân tử. Hai mô hình QSAR xây dựng được ứng dụng trên tập hợp chất kháng sốt rét, kết quả dự đoán cho thấy 5 nhóm chất có khả năng ức chế plasmepsin II in silico có khả năng sử dụng cho các nghiên cứu tiếp theo trên đích tác động Plasmepsin II. Kết luận: Nghiên cứu 2D QSAR trên các chất ức chế plasmepsin II cho cái nhìn tổng thể về mo61u quan hệ cấu trúc – hoạt tính của các chất ức chế enzym plasmepsin II. Kết quả của nghiên cứu này có thể giúp thiết kế các cấu trúc mới có khả năng ức chế plasmepsin II hiệu quả và mục đích cuối cùng là thiết kế các thuốc kháng sốt rét mới. Từ khóa: Plasmepsin II, sốt rét, P. falciparum, QSAR, chất ức chế enzym ABSTRACT 2D-QSAR STUDIES ON PLASMODIUM FALCIPARUM PLASMEPSIN II INHIBITORS Thai Khac-Minh, Nguyen Thi Ha Ngan, Hua Ngoc Minh Tuyen, Nguyen Van Minh
