Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định hình dạng của cung răng hàm trên ở người trưởng thành từ 18 đến 24 tuổi theo phân loại các dạng hình học (tam giác, bầu dục, vuông), theo kích thước và các tỷ số cung răng. | Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 2 * 2013 HÌNH DẠNG CUNG RĂNG HÀM TRÊN Ở NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH TỪ 18 ĐẾN 24 TUỔI Lê Hồ Phương Trang*, Trần Ngọc Khánh Vân*, Lê Võ Yến Nhi* TÓM TẮT Mục tiêu: Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định hình dạng của cung răng hàm trên ở người trưởng thành từ 18 đến 24 tuổi theo phân loại các dạng hình học (tam giác, bầu dục, vuông), theo kích thước và các tỷ số cung răng. Phương pháp: Mẫu nghiên cứu gồm 117 sinh viên Khoa Răng Hàm Mặt từ 18 đến 24 tuổi (58 nam và 59 nữ) có khớp cắn bình thường và cung răng trên đều đặn. Các mẫu hàm được phân loại theo cung răng dạng tam giác, bầu dục và vuông. Ảnh chụp các mẫu hàm theo một chuẩn thống nhất được xử lý bằng phần mềm AutoCAD để đo đạc kích thước và phần mềm Procluso kết hợp với phần mềm Aps để xác định hình ảnh cung răng trung bình của mỗi loại hình dạng cung răng. Kết quả: Cung răng dạng hình tam giác chiếm 18,8%, hình bầu dục chiếm 61,5% và hình vuông chiếm 19,7%. Cung răng của nam rộng hơn có ý nghĩa so với nữ ở vùng răng cối lớn (p<0,05). Cung răng rộng nhất ở vị trí múi xa răng cối lớn thứ hai với 61,08 mm ở nam và 58,70 mm ở nữ. Chiều rộng gian răng nanh và chiều dài cung răng trước khác nhau có ý nghĩa giữa 3 loại cung răng (p<0,05), thứ tự chiều rộng gian răng nanh là dạng tam giác < bầu dục < vuông, nhưng chiều dài cung răng trước theo thứ tự ngược lại dạng vuông < bầu dục < tam giác. Tỷ số R33/R77X tăng có ý nghĩa từ 0,57 ở cung răng dạng tam giác lên 0,59 ở dạng bầu dục và 0,61 ở dạng vuông, nhưng lại giảm ở tỷ số D13/R33 và D13/D17X, tương ứng từ 0,27 và 0,21 ở dạng tam giác xuống 0,24 và 0,19 ở dạng bầu dục và thấp nhất ở dạng vuông là 0,19 và 0,16. Kết luận: Cung răng dạng bầu dục chiếm đa số. Các loại hình dạng cung răng khác nhau chủ yếu về kích thước ở chiều rộng và chiều dài cung răng ở vùng răng trước. Các tỷ số hình dạng R33/R77X, D13/R33 và D13/D17X là những tỷ số đặc trưng cho các dạng cung răng khi phân loại. Từ khóa: Hình dạng cung .