Bài viết báo cáo một ca lâm sàng áp xe gan thứ phát sau mắc xương cá, đó là một bệnh nhân (BN) nữ 83 tuổi được chẩn đoán xác định nhờ CTscan, điều trị lấy xương cá và dẫn lưu mủ ổ áp-xe gan qua một vết rạch nhỏ xuyên gan qua da. | Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012 Nghiên cứu Y học NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP ÁP XE GAN THỨ PHÁT SAU MẮC XƯƠNG CÁ Phạm Văn Nhân* TÓM TẮT Mở đầu: Dị vật đường tiêu hóa là một vấn đề cấp cứu thường gặp, hầu hết có diễn biến thuận lợi. Tuy nhiên thỉnh thoảng vẫn gặp các biến chứng xảy ra, nhất là đối với các dị vật sắc nhọn mà đặc biệt là xương cá. Các biến chứng thường gặp như là viêm loét, xuất huyết, tắc nghẽn hay thủng đường tiêu hóa. Khi dị vật đi xuyên thành ống tiêu hóa nó thường gây nên các ổ áp-xe cạnh vị trí bị thủng. Áp-xe gan có thể hình thành do các ổ áp-xe có kèm dị vật này vỡ trực tiếp vào gan hoặc do vi trùng từ các ổ áp-xe trong ổ bụng đến gan theo đường tĩnh mạch cửa. Trong trường hợp rất hiếm hoi này, ổ áp-xe gan trái được hình thành với một xương cá nằm bên trong ổ áp-xe sau khi nó di chuyển ra khỏi dạ dày đến gan, mà không ghi nhận được bất cứ thương tổn nào của đường tiêu hóa hay áp-xe trong khoang bụng qua thăm khám lâm sàng, nội soi dạ dày, siêu âm, CTscan, ngoài ổ áp-xe gan có kèm dị vật xương cá. Mục tiêu nghiên cứu: Báo cáo một ca lâm sàng áp-xe gan thứ phát sau mắc xương cá. Đối tượng và phương pháp: một bệnh nhân (BN)nữ 83 tuổi được chẩn đoán xác định nhờ CTscan, điều trị lấy xương cá và dẫn lưu mủ ổ áp-xe gan qua một vết rạch nhỏ xuyên gan qua da. Kết quả: Áp-xe gan có thể được hình thành thứ phát từ một dị vật đường tiêu hóa mà BN có thể không còn nhớ khi nào và bằng cách nào họ đã nuốt vào. BN có thể không có các biến chứng tạo ra trên đường đi của dị vật ngoại trừ thương tổn cuối cùng ở gan. Chẩn đoán xác định nhờ siêu âm hoặc CTscan. Điều trị hiệu quả bằng thủ thuật ngoại khoa đơn giản và kháng sinh. Kết luận: Áp-xe gan thứ phát sau khi dị vật nuốt phải đi xuyên thành đường tiêu hóa đến cư trú ở gan và gây áp-xe là vô cùng hiếm gặp. Cần cảnh giác với các tình huống lâm sàng này để sớm chẩn đoán xác định và điều trị hiệu quả. Từ khóa: áp-xe gan, dị vật, xương cá. ABSTRACT SECONDARY LIVER ABSCESS DUE TO A INGESTED .