Bài viết đề cập đến những quan niệm sai lệch của sinh viên về khái niệm “công” và phương pháp dạy học nhằm khắc phục những quan niệm sai lệch này. Để nắm nội dung . | Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 02/2007 Trường Đại học Nha Trang VẤN ĐỀ TRAO ĐỔI KHẮC PHỤC QUAN NIỆM SAI LỆCH CỦA SINH VIÊN NHỜ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC PHỐI HỢP GIỮA KIỂU “THÔNG BÁO - TÁI HIỆN” VỚI KIỂU “ĐẶT VẤN ĐỀ - GIẢI QUYẾT TỪNG PHẦN” ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC KHÁI NIỆM CÔNG CƠ HỌC TS. Lê Phước Lượng Khoa Khoa học Cơ bản - Trường Đại học Nha Trang Bài báo đề cập đến những quan niệm sai lệch của sinh viên về khái niệm “công” và phương pháp dạy học nhằm khắc phục những quan niệm sai lệch này. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong thực tiễn dạy học (DH) ở các cấp học và bậc học, do lối DH truyền thụ một chiều từ giáo viên (GV) nên học sinh (HS) và ngay cả sinh viên (SV) cũng thường thụ động chấp nhận một cách máy móc các kiến thức từ sách giáo khoa, tài liệu học tập hoặc từ phía GV. Từ đó, làm giảm tính độc lập, tự chủ nhận thức của HS, SV và đôi khi làm gia tăng các quan niệm sai lệch cố hữu của họ. Ta hãy thử xét một bài toán thực tế về công sau đây: Dùng một sợi dây có phương song song với mặt nghiêng kéo đều một thùng hàng khối lượng 30 kg trên một mặt phẳng nghiêng góc α với chiều dài l = 5m, chiều cao h = (bỏ qua ma sát). 1. Tính lực kéo F ? 2. Tính công của lực kéo F thực hiện được ? 3. Nếu cũng kéo đều thùng hàng nói trên, lên một mặt phẳng nghiêng khác (bỏ qua ma sát) nhưng có cùng độ cao h = thì công thực hiện bằng bao nhiêu ? 4. Nếu kéo đều thùng hàng đó lên độ cao h = theo phương thẳng đứng thì công của lực kéo bằng bao nhiêu ? Tính công của trọng lực khi đó ? F l h Kết quả nghiên cứu thử nghiệm nhiều khoá SV tại Trường ĐH Nha Trang đã cho thấy: mặc dù khái niệm “công” đã được dạy học qua nhiều lần ở các cấp học, bậc học nhưng vẫn còn trình trạng có khoảng từ 15% đến 30% số SV thụ động, máy móc và mắc sai lầm cơ bản khi vận dụng công thức tính công l2 - h 2 và của lực F trên là: A = α = . l công của trọng lực P khi kéo thẳng đều thùng rr hàng lên phía trên là: A = - . Vấn đề đặt ra là tìm những nguyên nhân cơ bản về những quan