Ốc cối thuộc họ ốc phân bố rộng ở vùng biển nhiệt đới. Trong công trình này, 3 loài ốc cối Conus striatus, Conus textile, Conus vexillum thu được từ ven biển Khánh Hòa được nghiên cứu dưới các khía cạnh: khối lượng các bộ phận của tuyến độc, thành phần conopeptid và thử nghiệm độc tính trên chuột. Kết quả cho thấy mỗi loại ốc cối có lượng peptid khá lớn từ 50 đến trên 100 loại. | Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûn Soá 3/2012 THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC ĐỘC TỐ ỐC CỐI VEN BIỂN MIỀN TRUNG VIỆT NAM: CẤU TẠO TUYẾN ĐỘC TỐ VÀ ĐẶC TRƯNG VỀ SỐ LƯỢNG CONOPEPTID CONOTOXIN FROM CONUS IN THE CENTRE OF VIETNAM: VENOM APPARATUS AND PROFILE OF CONOPEPTIDES Ngô Đăng Nghĩa1, Nguyễn Thanh Sơn2 Nguyễn Anh Phương3, Lâm Thành Hưng4 Ngày nhận bài: 05/6/2012; Ngày phản biện thông qua: 13/6/2012; Ngày duyệt đăng: 12/9/2012 TÓM TẮT Ốc cối thuộc họ ốc phân bố rộng ở vùng biển nhiệt đới. Trong công trình này, 3 loài ốc cối Conus striatus, Conus textile, Conus vexillum thu được từ ven biển Khánh Hòa được nghiên cứu dưới các khía cạnh: khối lượng các bộ phận của tuyến độc, thành phần conopeptid và thử nghiệm độc tính trên chuột. Kết quả cho thấy mỗi loại ốc cối có lượng peptid khá lớn từ 50 đến trên 100 loại. Từ khóa: conopeptide, ốc cối, tuyến độc tố, sinh học thần kinh ABSTRACT Conus is the family distributed in the tropical marine areas. In this study, three species of Conus striatus, Conus textile, Conus vexillum collected in the coastal area in the Khanh Hoa province were studied under different aspects that were the weigh of the venom system, quantity of conopeptides and toxic property in mouse. The results shown that every venom of species consited of from 50 to over 100 different peptides. Keywords: conopeptide, conus, venom apparatus, neroscience I. ĐẶT VẤN ĐỀ Mỗi loại độc tố ốc là một hỗn hợp chứa trên 100 loại Ốc cối (Cone snails) là một nhóm lớn, cho đến peptide khác nhau. Khi giải mã gen, người ta thấy nay được ghi nhận khoảng 700 loài, có phân bố rằng các độc tố là các propeptid, sau đó chúng được rộng, thuộc họ Conidae. Chúng săn mồi bằng một enzym endoprotease phân cắt để tạo thành các hệ thống nọc độc phát triển cao có thể làm tê liệt con peptid độc cuối cùng. Các peptid này có kích thước mồi trong vài giây, nhờ vậy đảm bảo sự bắt mồi và nhỏ, tương đối dễ tổng hợp, cấu trúc ổn định, tác tránh để mồi lộ ra lâu có thể bị các con cá lớn
