Bài giảng này trang bị cho người học những kiến thức cơ bản về điều hoà thân nhiệt, thay đổi thân nhiệt thụ động và thay đổi chủ động thân nhiệt. Những nội dung chính gồm có: Biến nhiệt và ổn nhiệt, cơ chế duy trì ổ định thân nhiệt, giảm thân nhiệt, tăng thân nhiệt,. Mời các bạn cùng tham khảo. | Häc viÖn qu©n y – Bé quèc phßng Bé m«n SInh lý bÖnh SInh lý bÖnh ®iÒu hßa th©n nhiÖt – sèt Dr. NguyÔn lÜnh toµn, MD., Phd. 1 Néi dung chÝnh §iÒu hoµ th©n nhiÖt BiÕn nhiÖt vµ æn nhiÖt C¬ chÕ duy tr× æ ®Þnh th©n nhiÖt Thay ®æi th©n nhiÖt thô ®éng Gi¶m th©n nhiÖt T¨ng th©n nhiÖt Thay ®æi chñ ®éng th©n nhiÖt: sèt HARRISON TR, W. R. RESNICK et al. 16th Edition HARRISON’S PRINCIPLES OF Internal Medicine. McGraw-Hill MEDICAL PUBLISHING DIVISION. Copyright © 2005 2 §iÒu hoµ th©n nhiÖt BiÕn nhiÖt vµ æn nhiÖt -BiÕn nhiÖt: §éng vËt cÊp thÊp (c¸, Õch, bß s¸t) th©n nhiÖt phô thuéc vµo m«i trêng -æn nhiÖt: ®éng vËt thuéc líp chim vµ cã vó th©n nhiÖt æn ®Þnh kh«ng phô thuéc m«i trêng. 3 §iÒu hoµ th©n nhiÖt BiÕn nhiÖt vµ æn nhiÖt §éng vËt t¹o n¨ng lîng tõ G, P vµ L trong ®ã >50% biÕn thµnh nhiÖt, cßn l¹i tÝch tr÷ (ATP). §èi víi §V æn nhiÖt nhê cã TT§HTN ph¸t triÓn nªn sè nhiÖt nµy dïng duy tr× æn ®Þnh TN. 4 Vai trß TT ®iÒu nhiÖt ë §V æn nhiÖt 5 Vai trß TT ®iÒu nhiÖt ë §V BiÕn nhiÖt 6 c¬ chÕ duy tr× æ ®Þnh th©n nhiÖt C¬ chÕ do sù c©n b»ng gi÷a qu¸ tr×nh sinh nhiÖt vµ th¶i nhiÖt. SN/TN = 1; Tû lÖ thay ®æi khi SN TN hoÆc c¶ 2 cïng thay ®æi 7 c¬ chÕ duy tr× æ ®Þnh th©n nhiÖt Trung t©m ®iÒu hoµ nhiÖt: ë phÇn tríc cña vïng díi ®åi -PhÇn chØ huy t¹o nhiÖt: khi kÝch thÝch t¨ng chuyÓn ho¸, sinh nhiÖt -PhÇn chØ huy th¶i nhiÖt: Khi bÞ kÝch thÝch th× lµm t¨ng th¶i nhiÖt 8 c¬ chÕ duy tr× æ ®Þnh th©n nhiÖt Trung t©m ®iÒu hoµ th©n nhiÖt chi phèi sinh nhiÖt vµ th¶i nhiÖt dùa vµo 2 nguån th«ng tin: 1-NhiÖt ®é m«i trêng t¸c ®éng thô c¶m ë da truyÒn lªn trung t©m 2-NhiÖt ®é dßng m¸u ®i qua trung t©m 9 §iÓm ®Æt nhiÖt (set point) Sèt lµ t×nh tr¹ng th©n nhiÖt cña c¬ thÓ t¨ng vît møc giao ®éng b×nh thêng trong ngµy, xÈy ra khi ®iÓm ®Æt nhiÖt cña vïng díi ®åi t¨ng lªn, vÝ dô tõ 37-39 0C “§iÓm ®Æt nhiÖt”= “Set point”= 0C +/_ Trong sèt, ®iÓm ®Æt nhiÖt bÞ t¸c nh©n g©y sèt ®iÒu chØnh lªn cao vît møc b×nh thêng. Nhng qu¸ tr×nh th¶i vµ t¹o nhiÖt vÉn c©n b»ng (c¶ hai ®Òu t¨ng). 10 S¶n | Häc viÖn qu©n y – Bé quèc phßng Bé m«n SInh lý bÖnh SInh lý bÖnh ®iÒu hßa th©n nhiÖt – sèt Dr. NguyÔn lÜnh toµn, MD., Phd. 1 Néi dung chÝnh §iÒu hoµ th©n nhiÖt BiÕn nhiÖt vµ æn nhiÖt C¬ chÕ duy tr× æ ®Þnh th©n nhiÖt Thay ®æi th©n nhiÖt thô ®éng Gi¶m th©n nhiÖt T¨ng th©n nhiÖt Thay ®æi chñ ®éng th©n nhiÖt: sèt HARRISON TR, W. R. RESNICK et al. 16th Edition HARRISON’S PRINCIPLES OF Internal Medicine. McGraw-Hill MEDICAL PUBLISHING DIVISION. Copyright © 2005 2 §iÒu hoµ th©n nhiÖt BiÕn nhiÖt vµ æn nhiÖt -BiÕn nhiÖt: §éng vËt cÊp thÊp (c¸, Õch, bß s¸t) th©n nhiÖt phô thuéc vµo m«i trêng -æn nhiÖt: ®éng vËt thuéc líp chim vµ cã vó th©n nhiÖt æn ®Þnh kh«ng phô thuéc m«i trêng. 3 §iÒu hoµ th©n nhiÖt BiÕn nhiÖt vµ æn nhiÖt §éng vËt t¹o n¨ng lîng tõ G, P vµ L trong ®ã >50% biÕn thµnh nhiÖt, cßn l¹i tÝch tr÷ (ATP). §èi víi §V æn nhiÖt nhê cã TT§HTN ph¸t triÓn nªn sè nhiÖt nµy dïng duy tr× æn ®Þnh TN. 4 Vai trß TT ®iÒu nhiÖt ë §V æn nhiÖt 5 Vai trß TT ®iÒu nhiÖt ë §V BiÕn nhiÖt 6 c¬ chÕ duy
