Nghiên cứu thành phần hóa học của tinh dầu thân rễ Gừng gió (Zingiber zerumbet (L.) Smith), mẫu được thu ở huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Hàm lượng tinh dầu chiếm 0,95% trọng lượng mẫu tươi. Thành phần hóa học được phân tích bằng sắc ký khí ghép khối phổ (GC/MS) cho thấy có 14 hợp chất được định danh, chiếm 98,74% tổng lượng tinh dầu. Zerumbone là hợp chất có hàm lượng lớn nhất trong tinh dầu, chiếm 79,60%. | 12, Số 2018 Tạp chí Khoa học - Trường ĐH Quy Nhơn, ISSN: 1859-0357, Tập 12, Số Tập 5, 2018, THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ PHÂN LẬP ZERUMBONE TỪ TINH DẦU CỦA THÂN RỄ GỪNG GIÓ (ZINGIBER ZERUMBET (L.) SMITH) Ở BÌNH ĐỊNH NGUYỄN LÊ TUẤN, ĐỖ THỊ THANH THỦY, PHẠM LÊ NHƯ Ý, NGUYỄN THỊ NGHĨA, TRƯƠNG CÔNG ĐỨC, DIỆP THỊ LAN PHƯƠNG* Khoa Hóa, Trường Đại học Quy Nhơn TÓM TẮT Nghiên cứu thành phần hóa học của tinh dầu thân rễ Gừng gió (Zingiber zerumbet (L.) Smith), mẫu được thu ở huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Hàm lượng tinh dầu chiếm 0,95% trọng lượng mẫu tươi. Thành phần hóa học được phân tích bằng sắc ký khí ghép khối phổ (GC/MS) cho thấy có 14 hợp chất được định danh, chiếm 98,74% tổng lượng tinh dầu. Zerumbone là hợp chất có hàm lượng lớn nhất trong tinh dầu, chiếm 79,60%. Phân lập zerumbone bằng phương pháp kết tinh từ tinh dầu với hệ methanol : hexan (V:V = 2:1). Cấu trúc của zerumbone được xác định bằng phổ 1H-NMR, DEPT, 13C- NMR. Từ khóa: Zerumbone, Zingiber zerumbet (L.) Smith, Tinh dầu. ABSTRACT The chemical composisions and isolation of zerumbone from essentinal oil from rhizomes of zingiber zerumbet (l.) smith in Binh Dinh Province Chemical constituents of the essential oil of the rhizomes of Zingiber zerumbet in Phu Cat district, Binh Dinh province have been investigated. The content of the essential oil was of raw materials. Fourteen different compounds accounting for of the gross essential oil were identified by gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS). Zerumbone was the main compound of the essential oil (). Zerumbone was isolated by crystallization using a mixture of methanol and hexane 2:1 (v/v). The structure of zerumbone was confirmed by 1H-NMR, DEPT and 13C- NMR spectra. Keywords: Zerumbone, Zingiber zerumbet (L.) Smith, essential oil. 1. Mở đầu Gừng gió có tên khoa học là Zingiber zerumbet (L.) Smith, thuộc họ Zingiberaceae. Gừng gió có nhiều tên gọi khác nhau, tùy thuộc vào từng vùng, miền, quốc gia, ví dụ như .