Bài viết trình bày định nghĩa thuốc thú y và các dạng thuốc thường dùng, tình hình sản xuất, kinh doanh thuốc thú y ở Việt Nam, tình hình sử dụng thuốc thú y ở Việt Nam nhằm hạn chế và tiến tới chấm dứt việc tùy tiện sử dụng thuốc thú y của chủ chăn nuôi, đặc biệt là các loại vacxin và chế phẩm sinh học. Đồng thời đề xuất giải pháp nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho các chủ cửa hàng bán thuốc thú y. | KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXIII SỐ 1 - 2016 THUOÁC THUÙ Y VAØ MOÄT SOÁ TOÀN TAÏI TRONG QUAÙ TRÌNH SÖÛ DUÏNG Lê Văn Năm1, Hoàng Triều2 1. Định nghĩa thuốc thú y và các dạng thuốc thường dùng Trong quá trình chăn nuôi, thuốc thú y thường xuyên được sử dụng dưới hình thức này hoặc hình thức khác. Để hiểu rõ thuốc thú y là gì, chúng tôi xin trích dẫn: Pháp lệnh Thú y đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua năm 2004 tại mục 23, điều 3 quy định: “Thuốc thú y là những chất hoặc hợp chất có nguồn gốc từ động vật, thực vật, vi sinh vật, khoáng chất, hóa chất dùng để phòng bệnh, chẩn đoán, chữa bệnh hoặc để phục hồi điều chỉnh, cải thiện các chức năng của cơ thể động vật, bao gồm dược phẩm, hóa chất, hoóc môn, vacxin, một số chế phẩm sinh học khác và một số vi sinh vật dùng trong thú y”. Để làm rõ và sáng tỏ hơn thuật ngữ “chế phẩm sinh học dùng trong thú y”, mục 24 của điều 3 này ghi rõ: “Chế phẩm sinh học dùng trong thú y là sản phẩm có nguồn gốc từ sinh vật dùng để chẩn đoán, phòng bệnh, chữa bệnh, điều chỉnh quá trình sinh trưởng, sinh sản của động vật, xử lý môi trường nuôi động vật”, và mục 25 của điều này nêu rõ: “Vi sinh vật dùng trong thú y là vi khuẩn, virus, đơn bào ký sinh, nấm mốc, nấm men và một số loài vi sinh vật khác dùng để chẩn đoán, phòng chữa bệnh cho động vật, nghiên cứu, sản xuất thực nghiệm và kiểm nghiệm thuốc thú y”. Như vậy, các khái niệm về thuốc thú y và các dạng thuốc thú y đã được nêu khá rõ trong Pháp lệnh Thú y năm 2004, đồng thời qua đây cũng thấy được ví trí, Hội đồng học hàm Giáo sư Nhà nước 2. Hội Thú y Việt Nam 1. vai trò hết sức quan trọng của thuốc thú y nói riêng và ngành Thú y nói chung trong toàn bộ quá trình tổ chức chuỗi chăn nuôi. Căn cứ vào bản chất tác dụng, nguồn gốc và mục đích sử dụng, thuốc thú y được chia làm các nhóm chính sau: - Kháng sinh: Là các chất hoặc hỗn hợp chất có tác dụng kìm và diệt khuẩn, thu được từ quá trình lên men, tổng hợp hoặc bán tổng hợp, chúng được chia làm 2 nhóm β