Trong Thú y, loét dạ dày có ý nghĩa lớn ở ngựa, chó, mèo và lợn. Có nhiều vấn đề tương đồng về nguyên nhân, cơ chế bệnh lý, giải pháp phòng trị giữa các loài đó. Bài viết đề cập đến việc chẩn đoán và điều trị bệnh loét dạ dày ở chó, mèo. | KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXIII SỐ 4 - 2016 BEÄNH LOEÙT DAÏ DAØY ÔÛ CHOÙ, MEØO VAØ THUOÁC ÑIEÀU TRÒ Phạm Khắc Hiếu Chi hội Thú y - Học viện Nông nghiệp Việt Nam I. KHÁI QUÁT CHUNG Trong Thú y, loét dạ dày có ý nghĩa lớn ở ngựa, chó, mèo và lợn. Có nhiều vấn đề tương đồng về nguyên nhân, cơ chế bệnh lý, giải pháp phòng trị giữa các loài đó. Bài báo này chỉ đề cập đến bệnh loét dạ dày ở chó, mèo. Nguyên nhân bệnh Nguyên nhân hàng đầu gây loét dạ dày ở chó là hậu quả do điều trị bằng các thuốc chống viêm phi steroid (CVPS), điều trị bằng Ức chế cyclooxigenase glucocorticoid kéo dài, do stress mạn tính, do vi khuẩn Các nguyên nhân khác đưa đến loét dạ dày, như viêm thận, chán ăn tâm lý, ít gặp hơn. Cơ chế sinh bệnh Có 2 loại cơ chế. Đó là cơ chế toàn thân (xem sơ đồ A) và cơ chế cục bộ (xem sơ đồ B). A/ Sơ đồ hình thành loét dạ dày với cơ chế toàn thân, do thuốc CVPS - Phân tiết HCl tăng - SX bicarbonate/mucin giảm - Tuần hoàn máu ở dạ dày giảm Prostaglandin Các thuốc CVPS Dấu hiệu các phần tử đính kết với nhau trong nội bào mao mạch dạ dày tăng Loét Sự đính kết bạch cầu hạt trung tính vào các tế bào nội bì mao mạch ở dạ dày tăng Trên sơ đồ A ta thấy: Các thuốc chống viêm phi steroid (CVPS) như : aspirin, flunixin, các muối của acid salixilic, của acid axetic thông qua cơ chế ức chế cyclooxigenase (COX), làm tăng sản sinh prostaglandin, làm tăng sản sinh HCl, làm giảm sản sinh các chất tự bảo vệ niêm mạc dạ dày như mucin, bicarbonat, làm giảm 88 Niêm mạc rách do các gốc tự do có nguồn gốc bạch cầu hạt trung tính và các protease tuần hoàn cục bộ ở dạ dày; từ đó gây loét dạ dày. Một con đường khác, các thuốc CVPS gây giảm tuần hoàn cục bộ ở dạ dày, tạo điều kiện để các phần tử khác nhau của nội bào mao mạch đính kết với nhau, nhất là sự đính kết giữa bạch cầu hạt trung tính với nội bì mao mạch của dạ dày. Tại đó, các gốc tự do hình thành nhiều, các KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXIII SỐ 4 - 2016 protease được kích hoạt mạnh, tăng cường cả .
