Bài viết giới thiệu tóm tắt 6 virus (canine respiratory coronavirus, canine pneumovirus, canine influenzavirus, pantropic coronavirus, canine bocavirus và canine hepacivirus) và 2 vi khuẩn (Streptococcus zooepidemicus và Mycoplasma cynos) có liên quan đến bệnh hô hấp ở chó. Một vài tác nhân gây bệnh có vai trò căn nguyên rõ ràng, trong khi những tác nhân khác cần phải tiếp tục nghiên cứu nhằm tìm ra quá trình sinh bệnh và sự can dự của chúng trong hội chứng phức tạp này. | KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXIII SỐ 8 - 2016 NHÖÕNG CAÊN NGUYEÂN TRUYEÀN NHIEÃM MÔÙI NOÅI TROÄI ÔÛ BEÄNH ÑÖÔØNG HOÂ HAÁP CHOÙ (Bài tổng hợp) S. L. Priestnall , J. A. Mitchell , C. A. Walker , K. Erles, and J. Brownlie TÓM TẮT Bệnh truyền nhiễm ở đường hô hấp của loài chó là một hội chứng do đa căn nguyên gây ra, xẩy ra ở khắp thế giới. Bài tổng quan này giới thiệu tóm tắt 6 virus (canine respiratory coronavirus, canine pneumovirus, canine influenzavirus, pantropic coronavirus, canine bocavirus và canine hepacivirus) và 2 vi khuẩn (Streptococcus zooepidemicus và Mycoplasma cynos) có liên quan đến bệnh hô hấp ở chó. Một vài tác nhân gây bệnh có vai trò căn nguyên rõ ràng, trong khi những tác nhân khác cần phải tiếp tục nghiên cứu nhằm tìm ra quá trình sinh bệnh và sự can dự của chúng trong hội chứng phức tạp này. Căn nguyên học, bệnh lâm sàng, sinh bệnh và dịch tễ học được mô tả cho từng tác nhân gây bệnh với trọng tâm là những phát hiện mới trong thời gian gần đây nhất. Từ khóa: Chó, Phổi, Ho cũi, Viêm khí-phế quản truyền nhiễm, Viêm phổi, Viêm phế quản-phổi truyền nhiễm, Bệnh mới nổi Trong nhiều năm qua, bệnh truyền nhiễm ở đường hô hấp chó (canine infectious respiratory disease: CIRD) hay bệnh “ho cũi” (kennel cough), là một hội chứng bệnh phổ biến đã được khống chế thông qua tiêm phòng định kỳ. Tuy nhiên, trong thập kỷ vừa qua lại hồi sinh mối quan tâm của giới chuyên môn đối với các tác nhân gây bệnh ở đường hô hấp chó, thông qua việc nhận thấy sự thiếu hiệu quả của vacxin trong khống chế dịch bệnh đường hô hấp, đặc biệt là trong các quần thể lớn như trong những chuồng chăm sóc và vận chuyển chó hoặc qua sự trỗi dậy hoặc tái xuất hiện của một số tác nhân gây bệnh, dẫn đến bệnh có dấu hiệu lâm sàng nghiêm trọng hơn, thậm chí đưa tới tử vong. Tương tự như hội chứng bệnh hô hấp phức tạp ở bò (BRDC) và hội chứng bệnh hô hấp phức tạp ở heo (PRDC), bệnh truyền nhiễm ở đường hô hấp chó (CIRD) ngày càng được cho là một dạng bệnh truyền nhiễm phức tạp do đa .
