Bài báo này trình bày nghệ thuật nghịch dị của Phong nhã tụng qua ba biểu hiện chủ yếu: nhân vật nghịch dị, “thế giới lộn trái” và thủ pháp carnaval hóa. Tất cả những yếu tố nghịch dị ấy đã giúp Diêm Liên Khoa rọi vào những góc khuất của nhân tính và xã hội, phơi bày mặt trái của chúng một cách nghiệt ngã để nuôi dưỡng niềm hy vọng “nhìn thấy một tia nắng đầu tiên sau cơn mưa tuyết”. | NGHỊCH DỊ TRONG TIỂU THUYẾT PHONG NHÃ TỤNG CỦA DIÊM LIÊN KHOA NGUYỄN THỊ TỊNH THY Khoa ngữ văn, trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Email: tinhthyhue@ Tóm tắt: Phong nhã tụng của Diêm Liên Khoa ra đời năm 2008 là cuốn tiểu thuyết khiến văn đàn dậy sóng. Tiểu thuyết này là một bức tranh hiện thực siêu hiện thực - về người trí thức đương đại Trung Quốc. Siêu hiện thực đó được thể hiện qua nghệ thuật nghịch dị độc đáo của nhà văn. Bài báo này trình bày nghệ thuật nghịch dị của Phong nhã tụng qua ba biểu hiện chủ yếu: nhân vật nghịch dị, “thế giới lộn trái” và thủ pháp carnaval hóa. Tất cả những yếu tố nghịch dị ấy đã giúp Diêm Liên Khoa rọi vào những góc khuất của nhân tính và xã hội, phơi bày mặt trái của chúng một cách nghiệt ngã để nuôi dưỡng niềm hy vọng “nhìn thấy một tia nắng đầu tiên sau cơn mưa tuyết”. Từ khóa: Nghịch dị, Phong nhã tụng, carnaval hóa, trí thức. 1. MỞ ĐẦU Diêm Liên Khoa là một trong những tác gia quan trọng nhất của văn học Trung Quốc đương đại, bậc thầy của chủ nghĩa siêu hiện thực (super-realistic). Người ta gọi ông là một nhà văn đầy dũng khí và trách nhiệm xã hội. Các tiểu thuyết Nhật quang lưu niên, Kiên ngạnh như thủy, Vì nhân dân phục vụ, Thụ hoạt, Đinh trang mộng, Phong nhã tụng, Tứ thư, Tạc liệt chí của ông được dịch và xuất bản ở trên 20 quốc gia và khu vực. Diêm Liên Khoa sở hữu gần 30 giải thưởng văn học trong và ngoài nước, trong đó có giải thưởng văn học Kafka danh giá (2014). Năm 2013, ông được bình chọn là nhân vật văn hóa có ảnh hưởng toàn Trung Quốc. Phong nhã tụng của Diêm Liên Khoa ra đời năm 2008 là cuốn tiểu thuyết khiến văn đàn xôn xao, xã hội ầm ĩ; có khen hết lời, có chê thậm tệ; có người đòi đốt sách, có người đề nghị tặng giải Nobel. Rốt cuộc, Phong nhã tụng được bình chọn là một trong “Mười cuốn sách hay tiếng Hoa toàn cầu 2008”. Điều gì khiến Phong nhã tụng gây nhiều sóng gió trên văn đàn như thế? Đó là hiện thực - siêu hiện thực về người trí thức đương đại Trung Quốc. Siêu hiện thực đó được thể hiện .
