Bài viết nghiên cứu vai trò và hiệu quả của việc vận dụng thể tản văn bút ký vào kiến tạo diện mạo thể tài tiểu thuyết Nho lâm ngoại sử1 . Công việc phê bình thể loại này được tiến hành trên tiền đề nhận thức rằng, hình dung diện mạo thể loại một tác phẩm tiểu thuyết chính là tìm hiểu xem một cuốn sách đã trở thành chính nó ra sao giữa rất nhiều cuốn sách khác. Trong trường hợp Ngô Kính Tử, đó chính là “Ngoại sử của làng Nho” - một cuốn sách mà thiếu nó thì hình dung của văn học sử về tiểu thuyết Minh - Thanh sẽ trống vắng đi một góc không nhỏ. | Khoa học Xã hội và Nhân văn Vận dụng thể tản văn bút ký vào kiến tạo diện mạo thể loại tiểu thuyết Nho lâm ngoại sử Lê Thời Tân* Trường Đại học Thủ đô Ngày nhận bài 5/12/2017; ngày chuyển phản biện 11/12/2017; ngày nhận phản biện 15/1/2018; ngày chấp nhận đăng 19/1/2018 Tóm tắt: Từ quan điểm “mỗi bộ tiểu thuyết tự thành thể loại”, bài viết nghiên cứu vai trò và hiệu quả của việc vận dụng thể tản văn bút ký vào kiến tạo diện mạo thể tài tiểu thuyết Nho lâm ngoại sử1. Công việc phê bình thể loại này được tiến hành trên tiền đề nhận thức rằng, hình dung diện mạo thể loại một tác phẩm tiểu thuyết chính là tìm hiểu xem một cuốn sách đã trở thành chính nó ra sao giữa rất nhiều cuốn sách khác. Trong trường hợp Ngô Kính Tử, đó chính là “Ngoại sử của làng Nho” - một cuốn sách mà thiếu nó thì hình dung của văn học sử về tiểu thuyết Minh - Thanh sẽ trống vắng đi một góc không nhỏ. Từ khóa: Bút ký, diện mạo thể loại, Nho lâm ngoại sử, tiểu thuyết Minh - Thanh. Chỉ số phân loại: Dissecting the aspects of the genre of The Scholars Thoi Tan Le* Hanoi Metropolitan University Received 5 December 2017; accepted 19 January 2018 Abstract: In conformity to the idea that “each novel becomes a genre itself”, this paper studies the role and the effect of applying notes to build up the aspects of the genre of The Scholars. This generic criticism is made on the basis of the premise, that is, realizing the aspects of the genre of a novel is finding out how a book becomes itself among many other ones. In the case of Wu Jingzi, the book which was called “The Scholars” is a book that would have made the appearance of literature history of the Ming - Qing novels miss a considerable corner if it had not appeared. Keywords: Aspects of the gender, Ming - Qing novel, Notes, The Scholars. Đặt vấn đề Nho lâm ngoại sử (Chuyện làng Nho) được xếp vào nhóm những bộ tiểu thuyết chương hồi xuất sắc nhất thời đại Minh Thanh. Ngày nay điều đó không còn gây tranh luận nhưng khi đặt tác phẩm này bên .