Trong bài báo này, các tác giả trình bày kết quả nghiên cứu nuôi cấy lát mỏng tế bào cây lan Hoàng thảo Nghệ tâm (Dendrobium loddigesii Rolfe). Nguyên liệu ban đầu là lát cắt mỏng theo chiều ngang (tTCL - traverse thin cell layer) của chồi in vitro. Kết quả cho thấy, môi trường gây hiệu ứng tối ưu để sản sinh protocorm - like bodies là môi trường VW + 20 g/l sucrose + 10% nước dừa + 7 g/l agar + 1,5 mg/l BA (tạo ra 30,1 protocorm - like bodies/lát mỏng sau 6 tuần nuôi cấy). | Khoa học Nông nghiệp Nghiên cứu nhân giống lan Hoàng thảo Nghệ tâm (Dendrobium loddigesii Rolfe) bằng phương pháp nuôi cấy lát mỏng tế bào Nguyễn Thị Lài1*, Phạm Hương Sơn1, Vũ Mạnh Hải2 , Tống Xuân Trung1 1 Viện Ứng dụng Công nghệ Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2 Ngày nhận bài 6/12/2017; ngày chuyển phản biện 12/12/2017; ngày nhận phản biện 17/1/2018; ngày chấp nhận đăng 26/1/2018 Tóm tắt: Trong bài báo này, các tác giả trình bày kết quả nghiên cứu nuôi cấy lát mỏng tế bào cây lan Hoàng thảo Nghệ tâm (Dendrobium loddigesii Rolfe). Nguyên liệu ban đầu là lát cắt mỏng theo chiều ngang (tTCL - traverse thin cell layer) của chồi in vitro. Kết quả cho thấy, môi trường gây hiệu ứng tối ưu để sản sinh protocorm - like bodies là môi trường VW + 20 g/l sucrose + 10% nước dừa + 7 g/l agar + 1,5 mg/l BA (tạo ra 30,1 protocorm - like bodies/lát mỏng sau 6 tuần nuôi cấy). Cụm protocorm - like bodies được cấy lên môi trường VW + 20 g/l sucrose + 10% nước dừa + 7 g/l agar + 1,0 g/l than hoạt tính + 2 g/l peptone + 1,5 mg/l BA + 0,5 mg/l IBA + 30 g/l dịch nghiền bí ngô + 1 g/l tảo Spirulina cho tỷ lệ tái sinh chồi cao nhất, đạt 16,82 chồi/mẫu sau 8 tuần nuôi cấy. Môi trường cấy chồi in vitro để tạo cây con hoàn chỉnh VW + 20 g/l sucrose + 10% nước dừa + 7 g/l agar + 1,0 g/l than hoạt tính + 1,0 mg/l IBA là thích hợp nhất với số rễ được hình thành là 7,3 rễ/cây sau 6 tuần nuôi cấy. Từ khóa: Cây thuốc, Hoàng thảo Nghệ tâm, nuôi cấy lát mỏng tế bào, PLBs, tái sinh chồi. Chỉ số phân loại: Vật liệu và phương pháp nghiên cứu Đặt vấn đề Hoàng thảo Nghệ tâm (Dendrobium loddigesii Rolfe) là loài lan rừng đẹp, có giá trị y học và kinh tế cao, phân bố tập trung ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam (các tỉnh Thái Nguyên, Lai Châu, Nghệ An). Cây thường mọc ở các khu rừng lá kim nhiều rêu và ẩm ướt ở độ cao m [1, 2]. Theo y học cổ truyền Trung Quốc, lan Nghệ tâm có chứa hoạt chất chống ung thư dạ dày và ung thư phổi, chất chống đông máu [3], điều trị bệnh tiểu đường type 2 .
