Nghiên cứu trên do chưa có mẫu của chim yến trống nên trong nghiên cứu này chúng tôi tiếp tục nghiên cứu khả năng xét nghiệm giới tính chim yến bằng kỹ thuật PCR của 03 bộ mồi trên và t m bộ mồi phù hợp để xét nghiệm giới tính của một số đàn chim yến ở Quảng Nam. | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 6 XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH CHIM YẾN HÀNG Ở TỈNH QUẢNG NAM BẰNG KỸ THUẬT PCR HỒ THỊ LOAN, ĐẶNG TẤT THẾ, NGUYỄN MINH ĐỨC Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam NGUYỄN LÂN HÙNG SƠN Trường Đại học Sư phạm Hà Nội VÕ TẤN PHONG Trường THPT Trần Quý Cáp, Quảng Nam Quảng Nam chim yến hàng (chim yến) làm tổ tự nhiên ở các hang của 4 đảo H n Khô, H n Tai, H n Ông và H n Lao của quần đảo Cù Lao Chàm [1]. Ngoài ra chim yến c n làm tổ ở các nhà xây nhân tạo thuộc các huyện Điện Bàn, Thăng B nh và TP. Hội n [6]. Sự phát triển các công nghệ dẫn dụ đã tạo ra nhiều nhà có chim yến vào làm tổ, tăng quần đàn, tuy nhiên có những nhà có yến vào làm tổ nhƣng không tăng quần đàn. Bên cạnh đó trong những năm gần đây do t nh h nh khai thác tổ Yến quá mức ở địa phƣơng dẫn đến số lƣợng cá thể trong đàn và chất lƣợng tổ yến có chiều hƣớng suy giảm [1]. Xác định tỷ lệ giới tính của đàn là một đặc trƣng sinh thái cơ bản và quan trọng trong việc quản lý sự phát triển bền vững quần đàn chim yến. chim, đa số các loài rất dễ phân biệt giới tính nhờ dựa vào h nh thái bên ngoài do có hiện tƣợng nhị h nh sinh dục, tuy nhiên, chim yến là loài đồng h nh giới tính nên việc xác định giới tính dựa vào h nh thái ngoài là rất khó khăn. Nguyễn Quang Phách, 1990 [10] so sánh sự khác nhau giữa lỗ huyệt của chim yến trống và mái để xác định giới tính. Tuy nhiên sự khác nhau này chỉ quan sát đƣợc khi chim đã trƣởng thành, do đó khó xác định giới tính khi chim yến chƣa trƣởng thành hoặc từ màng phôi. Ngày nay những tiến bộ trong sinh học phân tử nhất là kỹ thuật PCR đã giúp các nhà nghiên cứu xác định giới tính của nhiều loài chim đồng h nh, con non và màng phôi tƣơng đối dễ dàng. Dựa vào sự khác nhau về kích thƣớc của các vùng không phiên mã của hai gen CHD1Z và CHD1W (Helicase DNA binding protein), gen liên kết với giới tính Z và W ba bộ mồi có ký hiệu P2, P8; 1237L, 1272H; 2550F, 2718R đƣợc phát .
