Trong nghiên cứu này, sử dụng gen lục lạp (matK) để xác định trình tự 11 loài Dầu (Dipterocarpaceae) và cung cấp thông tin bổ sung để nâng cao giá trị bảo tồn để phát triển các loài này tại Việt Nam. | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 5 MỐI QUAN HỆ DI TRUYỀN CỦA MỘT SỐ LOÀI DẦU (Dipterocarpaceae) TRÊN CƠ SỞ XÁC ĐỊNH TRÌNH TỰ NUCLEOTIDE VÙNG GEN MATK NGUYỄN MINH ĐỨC i n inh h i v T i ng yên inh vậ i n n Kh a h v C ng ngh i a NGUYỄN MINH TÂM, DƯƠNG VĂN TĂNG, VŨ ĐÌNH DUY ng Thiên nhiên i a i n n Kh a h v C ng ngh i a Họ Dầu (Dipterocarpaceae) bao gồm 17 chi và khoảng 680 loài chia thành ba phân họ: Dipterocarpoideae gồm 13 chi và khoảng 600 loài ở Châu Á; Pakaraimoideae với một loài duy nhất ở Guaianan vùng cao nguyên của Nam Mỹ và Monotoideae với 3 chi và 30 loài ở Châu Phi và Nam Mỹ. Theo Nghĩa (2005), Dipterocarpaceae được tìm thấy ở Việt Nam bao gồm khoảng 42 loài và 6 chi bao gồm: Chi Vên vên Anisoptera (1 loài), Dầu Dipterocarpus (12 loài), Sao Hopea (11 loài), Chò chỉ Parashorea (2 loài), Shorea (8 loài) và Táu Vatica (8 loài). Hầu hết các loài phân bố giới hạn trong rừng rụng lá thường xanh và hỗn hợp trên đá cổ xưa phù sa, đá granit và đá bazan. Các cây họ Dầu đóng một vai trò quan trọng trong hệ sinh thái và kinh tế của khu rừng đất thấp ở Việt Nam. Gỗ cây thích hợp cho mục đích xây dựng hay làm vỏ tàu thuyền. Nhựa được sử dụng làm sơn, vécni hay sơn mài. Như một hệ quả tất yếu của việc khai thác, phá rừng, môi trường sống tự nhiên của các loài họ Dầu đang bị suy thoái nghiêm trọng. Do đó, việc quản lý và bảo tồn bền vững các loài này là nhiệm vụ cấp bách và cần thiết. Để thiết lập chiến lược bảo tồn và tái trồng rừng có hiệu quả, các mối quan hệ di truyền trong và giữa các loài cần được nghiên cứu một cách chi tiết. Việc xác định các loài Dầu theo phương pháp hình thái không phải là nhiệm vụ dễ dàng tại Việt Nam. Vì vậy, việc sử dụng chỉ thị di truyền để nhận dạng chính xác hơn nữa các loài cây họ Dầu là cần thiết. Đã có một số công trì nh nghiên cứu cây phát sinh phả hệ của một số loài Dầu trên thế giới trên cơ sở phân tích trình tự nucleotide một số vùng gen lục lạp. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng gen lục
