Để có cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp bảo tồn ĐDSH cá tại vùng cửa sông Ba Lạt, chúng tôi đã tiến hành điều tra, thu mẫu và nghiên cứu thành phần loài cá tại nơi đây trong 5 đợt thực địa vào cả mùa mưa và mùa khô: Đợt 1 (05/10-7/10/2010), đợt 2 (12/12-14/12/2010), đợt 3 (26/4-28/4/2011), đợt 4 (25/5- 28/5/2011) và đợt 5 (09/7- 11/7/2011). | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 5 THÀNH PHẦN LOÀI CÁ Ở VÙNG CỬA SÔNG BA LẠT (GIAI ĐOẠN 2010-2011) NGUYỄN XUÂN HUẤN, NGUYỄN THÀNH NAM, NGUYỄN THỊ MAI DUNG Trường i h Kh a h nhiên ih Q gia i Cửa sông Ba Lạt là cửa chính của sông Hồng nằm giữa hai tỉnh Thái Bình và Nam Định, là cửa sông lớn nhất trong 9 cửa sông thuộc châu thổ Bắc Bộ. Cửa sông Ba Lạt cùng với cửa sông Văn Úc và cửa sông Thái Bình được đánh giá là những điểm ngập nước quan trọng đối với công tác bảo tồn đa dạng sinh học (ĐDSH) ở vùng ven biển châu thổ sông Hồng và được xếp vào danh sách các vùng đất ngập nước quan trọng (Key etlands) của Việt Nam [3]. Vùng cửa sông Ba Lạt với nhiều sinh cảnh đa dạng và các bãi bồi, rừng ngập mặn. đã trở thành nơi cung cấp nguồn thực phẩm hàng ngày cho dân địa phương, trong đó cá chiếm tỷ trọng về sản lượng khai thác tự nhiên cao nhất. Bên cạnh đó, Vườn Quốc gia Xuân Thủy (Khu Ramsar đầu tiên của Việt Nam) nằm trọn trong vùng đất ngập nước cửa sông Hồng đã tạo cho khu vực cửa sông này có vị thế quan trọng bậc nhất về bảo tồn đa dạng đất ngập nước. Từ trước đến nay, đã có nhiều nghiên cứu về khu hệ cá ở vùng cửa sông ven biển khu vực Nam Định và Thái Bình nói riêng cũng như ven biển Bắc Bộ nói chung, nhưng chưa có các nghiên cứu riêng về thành phần loài cá của vùng cửa sông Ba Lạt. Để có cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp bảo tồn ĐDSH cá tại vùng cửa sông Ba Lạt, chúng tôi đã tiến hành điều tra, thu mẫu và nghiên cứu thành phần loài cá tại nơi đây trong 5 đợt thực địa vào cả mùa mưa và mùa khô: Đợt 1 (05/10-7/10/2010), đợt 2 (12/12-14/12/2010), đợt 3 (26/4-28/4/2011), đợt 4 (25/528/5/2011) và đợt 5 (09/7- 11/7/2011). I. NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Các mẫu cá được thu thập trực tiếp từ các thuyền đánh cá theo đủ loại nghề đang hoạt động trong phạm vi vùng cửa sông Ba Lạt. Các thông tin liên quan khác cũng được điều tra trực tiếp từ các ngư dân này. Ngoài thu thập mẫu trực tiếp tại các loại thuyền đánh cá bắt gặp dọc .