Việc nghiên cứu, đánh giá nguồn lợi loài cá này, trong đó, nghiên cứu về sinh học sinh sản góp phần khai thác bền vững trên cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học là một trong những yêu cầu cấp bách trong điều kiện môi trường đang xuống cấp và biến đổi khí hậu toàn cầu hiện nay. | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 5 MỘT SỐ Đ C ĐIỂM TẾ BÀO, MÔ HỌC TUYẾN SINH DỤC CÁ THÁT LÁT (Notopterus notopterus Pallas, 1769) Ở THỪA THIÊN HUẾ LÊ THỊ NAM THUẬN, NGUYỄN THÀNH Trường i h Kh a h ih Cá Thát lát thuộc giống Notopterus, họ Notopteridae. Đây là nhóm cá nước ngọt có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao, được khai thác và sử dụng phổ biến ở nhiều nước. Ở Việt Nam cho đến nay chỉ gặp một loài là Notopterus notopterus P. Đây cũng là đối tượng khai thác quan trọng của nghề cá nước ngọt khu vực miền Trung-Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửa Long [2, 3, 4, 6, 9, 10]. Đã có một vài nghiên cứu về sinh trưởng, sinh sản của cá ở Đồng bằng sông Cửu Long và được đề cập trong thời gian gần đây [1]. Tuy nhiên đối với địa bàn miền TrungTây Nguyên và Thừa Thiên Huế, các nghiên cứu về Cá thát lát chưa được quan tâm nhiều. Việc nghiên cứu, đánh giá nguồn lợi loài cá này, trong đó, nghiên cứu về sinh học sinh sản góp phần khai thác bền vững trên cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học là một trong những yêu cầu cấp bách trong điều kiện môi trường đang xuống cấp và biến đổi khí hậu toàn cầu hiện nay [6]. I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đề tài được thực hiện trong năm 2012 tại các thủy vực nước ngọt tỉnh Thừa Thiên Huế. Mẫu cá được thu định kỳ hàng tháng từ các phương tiện khai thác thông thường và tại các chợ địa phương. Phân tích các đặc điểm tế bào học mô học ở các giai đoạn thành thục sinh dục của tuyến sinh dục cá theo thang 6 bậc, xác định các hệ số sinh sản của của cá theo Nikolski [5], Xakun và Buskaia [8], Pravdin [7]. Phân tích, xử lý số liệu theo phần mềm Microsoft Excel. II. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 1. Đặc điểm phát triển của tế bào sinh dục * Đặc điểm phát triển của tế bào trứng Qua nghiên cứu tổ chức học, chúng tôi thống nhất việc mô tả sự phát triển của tế bào trứng Cá thát lát trải qua 4 thời kì (TK) với những đặc trưng sau: Hình 1. T bào tổng h p nhân ( 400) Hình 2. T b inh rưởng sinh ch t ( 400) - Thời k ổng h nh n: Là sự khởi đầu .
