Đề tài này được thực hiện với mục tiêu khảo sát đặc điểm lâm sàng - giải phẫu bệnh 127 trường hợp u sọ hầu từ đó đưa ra u sọ hầu hiếm gặp ở trẻ em dưới 2 tuổi, thường chẩn đoán ở tuổi 10 đến 19, giới nam gặp nhiều hơn giới nữ. Triệu chứng lâm sàng gợi ý tăng áp lực nội sọ, nhìn đồi, phù gai thị phải nghi ngờ có u sọ hầu. Chẩn đoán xác định bằng quan sát giải phẫu bệnh bệnh phẩm phẫu thuật. | Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG – GIẢI PHẪU BỆNH 127 TRƯỜNG HỢP U SỌ HẦU Trần Minh Thông* TÓM TẮT Tổng quan: U sọ hầu là u không từ thượng mô thần kinh, ở ngoài trục, lành tính về mặt mô học, tiến triển chậm, u thường có dạng nang, lát mặt trong là lớp biểu mô gai, vôi hóa. U khởi phát từ mô tồn dư của ống sọ hầu hoặc khe Rathke, vị trí ở vùng yên và cạnh yên. U gặp ở trẻ em và thanh niên. Khảo sát gần ñây cho thấy tuổi mắc bệnh phân bố rộng. U làm tăng áp lực nội sọ gây triệu chứng nhức ñầu, buồn nôn, ói và khó giữ thăng bằng. Phần lớn bệnh nhân có khiếm khuyết thị lực và giảm tiết kích thích tố tại thời ñiểm chẩn hai kiểu mô học ñược nhận biết: U sọ hầu dạng u men bào và u sọ hầu dạng u nhú tế bào gai. Mục tiêu nghiên cứu: Làm rõ ñặc tính giải phẫu bệnh - lâm sàng của u sọ hầu. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang. Kết quả: 127 trường hợp bệnh nhân có u sọ hầu gồm 79 là giới nam, 48 là giới nữ. Tuổi mắc bệnh từ 2 ñến 72 tuổi, hai nhóm tuổi thường gặp 10 ñến 19 và 40 ñến 49. Giới nam mắc bệnh cao hơn giới nữ ở các nhóm tuổi. Triệu chứng lâm sàng gồm nhức ñầu 75%, ói 55%, khó giữ thăng bằng 12%, khiếm khuyết thị lực 15% va rối loạn giảm nội tiết tố 6% tại thời ñiểm chẩn ñoán. Quan sát mô học trên các tiêu bản khẳng ñịnh 54 trường hợp là u sọ hầu dạng u nhú gai, 68 trường hợp u sọ hầu dạng u men bào và chỉ có 5 trường hợp dạng hỗn hợp. Kết luận: U sọ hầu hiếm gặp ở trẻ em dưới 2 tuổi, thường chẩn ñoán ở tuổi 10 ñến 19, giới nam gặp nhiều hơn giới nữ. Triệu chứng lâm sàng gợi ý tăng áp lực nội sọ, nhìn ñôi, phù gai thị phải nghi ngờ có u sọ hầu. Chẩn ñoán xác ñịnh bằng quan sát giải phẫu bệnh bệnh phẩm phẫu thuật. Từ khóa: U sọ hầu - U sọ hầu dạng u men bào - U sọ hầu dạng u nhú tế bào gai. ABSTRACT CLINICO-PATHOLOGICAL FEATURES OF 127 CRANIOPHARYNGIOMA CASES Tran Minh Thong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 14 - Supplement of No 2 - 2010: 374 - 379 Background: Craniopharyngiomas are .
