Nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu nhằm ghi nhận những biểu hiện lâm sàng - tế bào học của u mầm lông và hồi cứu y văn để rút kinh nghiệm nhằm tránh những sai sót trong chẩn đoán tế bào học chọc hút kim nhỏ. Nghiên cứu thực hiện mô tả 26 trường hợp u mầm lông được làm FNA có chẩn đoán xác định mô bệnh học tại Bệnh viện C Đà Nẵng từ năm 2000 đến tháng 6/2010. | Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 4 * 2010 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG – TẾ BÀO HỌC CỦA U MẦM LÔNG (U THƯỢNG MÔ HÓA CALCI) QUA 26 TRƯỜNG HỢP VÀ HỒI CỨU Y VĂN Trần Hòa* TÓM TẮT Mục tiêu: Ghi nhận những biểu hiện lâm sàng – tế bào học của u mầm lông (PMX) và hồi cứu y văn ñể rút kinh nghiệm nhằm tránh những sai sót trong chẩn ñoán tế bào học chọc hút kim nhỏ (FNA). Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu mô tả 26 trường hợp u mầm lông ñược làm FNA có chẩn ñoán xác ñịnh mô bệnh học tại Bệnh viện C Đà Nẵng từ năm 2000 ñến tháng 6/2010. Kết quả: Qua nghiên cứu cho thấy khối u khu trú chủ yếu vùng ñầu cổ và chi trên chiếm ñến 91% trường hợp bệnh nhân, 85% u tìm thấy ở những bệnh nhân dưới 30 tuổi, u kích thước nhỏ 88% dưới 3 cm. Tỷ lệ nữ/nam # 2:1. Lâm sàng và chẩn ñoán tế bào học thường gặp sai lầm, chỉ 7,7% trường hợp chẩn ñoán FNA phù hợp với mô bệnh học. Hình ảnh tế bào dạng ñáy, tế bào bóng ma (ghost cell) ñược coi là hình ảnh quan trọng ñặc trưng cho PMX: 77 - 84,6% có mặt trên các tiêu bản FNA. Các tế bào khổng lồ nhiều nhân, mảnh vụn calci ít ñặc hiệu hơn nhưng vẫn là yếu tố hỗ trợ. Dữ kiện lâm sàng luôn là một yếu tố có giá trị trong việc chẩn ñoán xác ñịnh u mầm lông. Kết luận: Chẩn ñoán FNA của PMX vẫn còn gặp khó khăn. Sự kết hợp lâm sàng của một khối u chắc cứng và các hình ảnh ñặc trưng của tế bào u sẽ giúp cho chẩn ñoán tế bào học chính xác về bản chất tổn thuơng. Từ khóa: Lâm sàng – tế bào học, u mầm lông. ABSTRACT CLINICOCYTOPATHOLOGIC OF 26 CASES OF PILOMATRIXOMA AND REVIEW OF THE LITERATURE Tran Hoa * Y Hoc TP. Ho Chi Minh – Vol. 14 - Supplement of No 4 – 2010: 667 - 673 Background: Pilomatrixoma (PMX) is benign skin tumor of hair matrix origin. The fine needle aspiration (FNA) of PMX frequently lead to a misdiagnosis of cancer or other tumor. Investigation of clinical and cytopathology for patients with PMX, the purpose of this study is to provide clinicians and practicing cytopathologist understanding of PMX and to avoid .